Thứ Bảy, 19 tháng 5, 2012

Thơ Hải Kỳ



Hải Kỳ, Lâm Thị Mỹ Dạ, Đỗ Hoàng, Ngô Minh là 5 nhà thơ Việt Nam cùng học một lớp tại Trường Cấp 3 ( nay là PTTH) Lệ Thủy, Quảng Bình năm 1965-1968, họ cùng nhau dính nghiệp thơ đến bây giờ. Thơ Hải Kỳ nồng nàn mà chắt lọc. Đặc biệt, lục bát Hải Kỳ rất cuốn hút . Nhà thơ mất ngày 23/7/2011 vì bệnh ung thư
( Ngô Minh giới thiệu)

THƠ HẢI KỲ
.
Tôi và em với Thiên An
.
Thông xanh huyền hoặc thông xanh
Như em huyền hoặc với anh giữa rừng
Gió chừng như cũng trẻ trung
Cứ mang phấn mịn mà tung với trời
Đi cùng anh nhé, em ơi
Mà nghe thông hát suốt đồi Thiên An
Thông xanh như cũng mơ màng
Câu thơ em rắc phấn vàng gió bay
Chao ôi cây nối liền cây
Người sao chẳng biết cầm tay với người
Giữa rừng em với mình tôi
Lặng im giấu một khoảng trời Thiên An.
Huế,1981
.
Triệu năm…
.
Tôi là một kẻ ngây ngô
Đừng cười tôi với những trò vô duyên
Tôi đau một mảnh lòng riêng
Không ai hiểu được nỗi niềm tôi đâu
Cuộc đời tàn lụi qua mau
Tuổi xanh mấy chốc bạc đầu đó thôi
Mà tình thương ở đâu rồi?
Cả tình yêu nữa, những lời của hoa?
Tôi tìm lâu lắm chẳng ra
Lang thang một kẻ không nhà mồ côi
Ôi tình thương của MẸ ơi
Và tình yêu của những người yêu tôi
Tôi đi cuối đất cùng trời
Lòng riêng đã chết những lời thương yêu
Triệu năm sau, những sớm chiều
Cô đơn vẫn xót trăm điều trong tôi…
Ôi tình thương của MẸ ơi
Và tình yêu của những người tôi yêu
7 – 1976
.
DỌC ĐƯỜNG NGUYỄN TRÃI
.
Dọc đường Nguyễn Trãi tôi đi
Nghe hai bên cứ rầm rì đất đai
Bỗng nhiên rất rộng rất dài
Con đường đi của Ức Trai giữa đời
Sáu trăm năm đã qua rồi
Lòng người xưa vẫn rạng ngời sao Khuê
Đi từ thuở nước tái tê
Lưỡi dao quân giặc bên kia cắm vào
Đi từ thuở dựng cờ đào
Núi Lam dấy nghĩa thác trào quân reo
Bao phen thế nước hiểm nghèo
Góp tay dày dạn chống chèo bao phen
Gươm mài mòn ánh trăng nghiêng
“Việc nhân nghĩa cốt dân yên” làm đầu
Trái tim – ngòi bút nhiệm mầu
Nỗi niềm nhân thế ngàn sau vẫn nồng
Thấy càng cao núi dài sông
Dọc đường Nguyễn Trãi tấm lòng tôi qua
Đường như lưỡi kiếm ông cha
Viết lên đất lại như là bút thơ
Huế, 7 – 1979
.
Ngôi nhà yên ả
.
Chìm vào trong cây xanh
Một ngôi nhà yên ả
Như tình yêu kì lạ
Mang những tiếng không lời
Hồ như tấm gương soi
Mặt tâm tình muôn thuở
Thương rồi da diết nhớ
Sao đầy mà lặng yên?
Sao anh còn yêu em
Tình yêu nồng mặn thế
Sao muôn trùng sóng bể
Vỗ mãi bờ không nguôi?
Hãy hỏi bể, hỏi trời
Hỏi cánh đồng, ngọn gió
Hỏi màu xanh cây cỏ
Hỏi màu hồng đất đai
Để nghe câu trả lời
Giữa thiên nhiên rực rỡ
Tình yêu vừa đến ở
Trong NGÔI NHÀ TRÁI TIM
15 – 3 – 1980
.
Mẹ tôi
Kính viếng Mẹ
.
Mẹ tôi ngày ấy rất hiền
Thường ra đứng ngóng trước thềm đợi tôi
Tôi còn bé đã rong chơi
Nhiều khi đến tắt mặt trời còn đi
Mẹ tôi hiền chẳng nói chi
Ôm tôi lo lắng thường khi người buồn
Sợ đời tôi chẳng gì hơn
Lại thêm mưa nắng bất thường mai sau
Cha tôi đi biệt từ lâu
Tôi còn bé, mẹ khấn cầu đất đai
Cho sau núi rộng sông dài
Có tôi đáng sống nên trai giữa đời
Đến khi tôi biết vâng lời
Chiến tranh đã khép mắt người buồn đau
Ở hiền sao chẳng sống lâu
Ngoài ba mươi tóc trên đầu đang xanh
Mười lăm năm sống một mình
Mẹ như chiếc bóng lặng im đi về
Lúc buồn mẹ hát tôi nghe
Tôi đâu hiểu những ngẩn ngơ ru hời
“Gió đưa cây cải về trời
Rau răm ở lại chịu lời đắng cay”
Cuộc đời trăm mối tơ vây
Tuổi xuân mẹ đã lấp đầy mùa đông
Nhiều khi tôi thấy rỗng không
Cầm tay với những mơ mòng vẩn vơ
Có em viết tặng bài thơ
Lại như thấy mẹ đứng chờ xa xôi…
Bây giờ tôi đã là tôi
Mẹ thành nấm đất cuối đồi sim mua
1980
.
Bài thơ cỏ biếc
.
Cỏ là ngọn cỏ biếc xanh
Mùa xuân với đất thơm lành nhựa cây
Lặng im trong lớp vỏ dày
Bao nhiêu sắc biếc đang đầy cho nhau
Cỏ xanh xanh suốt mai sau
Tình yêu cứ muốn mang màu cỏ non
Chỉ là lá cỏ cỏn con
Bão mưa đâu dễ xói mòn đất đai
Cỏ như chiếc áo bền dai
Phủ lên xanh rộng, xanh dài, xanh êm
Mỏng manh những lá cỏ mềm
Xuyên thời gian sợi cỏ bền thiết tha
Tháng năm cỏ ấy không nhòa
Cỏ xanh như cỏ chẳng pha sắc màu
Bao đời thế có gì đâu
Mà vương như thuở ban đầu mới yêu
Cỏ xanh nói hộ rất nhiều
Cái non tơ ấy bao điều chung riêng
Thấy như là rất bình yên
Bởi màu cỏ biếc quá quen mắt nhìn
Li ti cỏ chỉ cỏ kim
Mà thêu nên dáng nên hình núi sông
Bao phen máu nhuộm đỏ đồng
Đất vùi xác giặc những vòng cỏ gai
Cha ông bất khuất bao đời
Cỏ xanh chẳng hết trong lời ngàn xưa
Đạn bom cày nát bãi bờ
Sau mưa gặp đến bất ngờ cỏ lên
Cỏ xanh xương máu không tên
Bao người ngã xuống cho liền nước non
Chỉ là lá cỏ cỏn con
Mà xanh thấu tận ngọn nguồn xưa sau.
1980
.
Với biển
.
Biển, cái nôi tình yêu, cái nôi sự sống
Chao đến muôn đời nhịp ru của sóng
Nghe âm vang đầy trước ngực cuộc đời
Chỉ cảm nhận thôi không thể nói bằng lời
Xao động lắm trước âm ba biển rộng
Tôi mở lòng với giữa mênh mông
Thấy nhỏ hẹp và tầm thường quá đỗi
Thấy hổ thẹn với những điều đã nói
Những mơ mòng bọt sóng của lòng tôi
Hùng vĩ quá biển ơi!
Và rất lạ
Hiểu sao hết tâm tình biển cả
Bao ưu tư trên lớp sóng bạc đầu
Chẳng già đâu
Hồng hào trẻ trung mỗi sáng
Nồng nàn trưa gió reo
Tôi ngồi yên trước biển
Ngầm ngập những điều biển nói
Bề rộng sôi trào, chiều sâu lặng yên
Tôi muốn làm con thuyền
Xôn xao với biển
No nê chất biển thấm đầy
Mặn nồng và mê say
Như một ngày em đến
Biển tràn trề yêu mến
Sóng tròn hai cánh tay
Nhớ đầy lên ngọn triều
Ăm ắp nỗi niềm trăng sao vẫy gọi
Tình của biển với mặt trời chói lọi
Đã nồng nàn từ buổi mới khai sinh
Bao nguồn sông biển nhận hết vào mình
Những lưu lượng băn khoăn, những ô nhiễm đục dòng
Tan lắng hết và trong xanh trở lại
Nhận và cho, muôn đời như thế mãi
Biển hiền hòa và rất đỗi bao dung
Yêu thiết tha, căm giận cũng lạ lùng
Xé mình ra
Xả thành muôn tay sóng
Rung nhòa chân trời xa
Cồn cào gì trong đêm biển động
Trong cơn giông nuốt hết lửa của trời
Vốc ngụm nước thấy nồng mặn quá
Như tình thật không hề giả trá
Vị muối kia đâu chỉ có gần bờ
Lòng biển xanh nồng mặn đến xa khơi
Xin thấm vào tình ấy trong tôi
Tôi đi cùng dân chài trên ngực biển nhấp nhô
Lao xao sóng phập phồng nhịp thở
Nước khơi xanh màu xanh rất nhớ
Ẩn đằng sau thăm thẳm chiều sâu
Những sức lực tiềm tàng vạn thuở
Giọt tình yêu sự sống ban đầu
Biển gửi trong tay cuộn trần kéo lưới
Trong tiếng thét giữa vời thay tiếng nói
Trong trái tim nhịp khỏe của dân chài
Dưới làn da sém lửa mặt trời
Trên chót đảo tiền tiêu lãnh hải
Như người lính nghìn năm không mỏi
Vạn nghìn năm ngực đá sóng còn in
Con người tìm tận cuối thiên nhiên
Đến với biển tình yêu không phải dễ
Ngọn núi cao như dũng sĩ đất liền
Đứng sừng sững soãi chân thềm lục địa
Bao đời nay với biển ngẩng nhìn trời
Tôi hướng vào vệt sẫm làng tôi
Làng chài lưới gối đầu lên ngọn sóng
Giữa trùng khơi càng mặn tình người
Đất mặn gió và ngoài kia mặn nước
Thấy thấm thía nỗi niềm da diết
Với biển bờ nâng đảo nhỏ hồn tôi.
1980
.
Dạ khúc nô-en
.
Đêm này, đêm Chúa giáng sinh
Tình yêu tôi cũng tượng hình đêm nay
Chúa Trời giang rộng cánh tay
Trên cây Thánh giá lưu đày khổ đau
Tình yêu tôi cũng nhiệm màu
Đóng đinh tôi ngàn thuở đầu trang thơ
Thiên thần cánh trắng như mơ
Trong tôi bay liệng bây giờ là em…
Để trên máng cỏ diệu huyền
Sinh tôi với những ưu phiền trần gian.
.
Diệp liễu vàng
.
Một chiều bạn rủ tôi sang
Bỗng nhiên hoa diệp liễu vàng thơ ngây
Mùa đông mà lá xanh cây
Cánh hoa muốn gửi gió bay theo người
Lối mòn chỉ bạn và tôi
Lặng im kẻo chạm vào lời của hoa
Sắc vàng như thể chưa xa
Hương cây như thể vương qua bên này
Tôi đi ngỡ vóc đầy tay
Vốc đầy tay làn hương bay dọc đường
Thế là như đã vấn vương
Cái không thường giữa ngày thường bạn ơi
Bạn đừng trách cứ gì tôi
Lá xanh, xanh đến không nguôi kia mà
Hoa vàng, vàng tự nắng ra
Hương thơm, thơm đến như là ngẩn ngơ
Cùng tôi đi, bạn khéo đùa
Thơ hoa diệp liễu viết chưa tặng người.
.
Trường Đồng Khánh, thu 1982
.
Nếu mà tôi chẳng gặp em
Tặng H.P.N.T
.
Bên hồ chiều ấy Thủy Tiên
Tôi và cây với lặng yên ngút ngàn
Chóp thông xanh thắp nến vàng
Lấp lay ngọn lửa tôi sang trước rèm
Nếu mà tôi chẳng gặp em
Làm sao tôi biết chiều êm mặt hồ
Không gian lên núi, tôi chờ
Thời gian xuống nhẹ như tờ thư rơi
Ven hồ cây lẫn vào tôi
Tôi vào cỏ, cỏ vào trời xanh cao
Chìm trong thoáng đãng thông reo
Mới hay tôi vướng bao điều quẩn quanh
Thì đi nhặt lấy cho mình
Quả thông rơi cũng biết tìm đến nhau
Nào đâu chọn đất mỡ màu
Cứ gieo hạt xuống trên đầu đá khô
Và xanh chẳng chút nghi ngờ
Xanh không nói tự bấy giờ đến nay
Ven hồ tôi lẫn vào cây
Cây vào gió, gió ngập đầy thiên nhiên
Nếu mà tôi chẳng gặp em
Nếu mà tôi chẳng có thêm một chiều…
Thiên An, 4-1983
.
Hai giây *
.
Cứ hai giây, một trẻ nhỏ qua đời
Cả thế giới mỗi ngày đêm bốn vạn
Trái đất này hào quang chói sáng
Con người bay đến cả trăng sao
Cứ hai giây một trẻ nhỏ còn đâu
Chỉ một phút hơn ba mươi cháu mất
Vì ốm đau, khổ nghèo, đói rách
Vì Sự-thờ-ơ-người-lớn đi qua
Cứ hai giây một trẻ nhỏ lìa xa
Người lớn sống tiện-nghi-thừa, trẻ con chết yểu
Hành tinh này lắm phát minh kỳ diệu
Người chế ra người máy làm thơ
Ôi cái hành tinh chật chội thủ đô to
Dày phấn sáp, mỏng áo quần đúng mốt
Bom đạn như non, của tiền như nước
Mỗi trẻ nhỏ chết nghèo trong nháy mắt hai giây.
5-6-1983
--------------
“*” Thống kê LHQ: Mỗi phút có 32 trẻ em chết vì bệnh tật, đói nghèo ở các
nước chậm phát triển.
.
Bất ngờ câu Lý
Tặng Lý
.
Chiều cùng bạn qua đèo
Bất ngờ câu lý đến
Như là ai đã hẹn
Như là ai đang mong
Bên ni vượn trèo non
Chim về kêu bên nớ
Chao ôi niềm mong nhớ
Giữa vô cùng thiên nhiên
Ngỡ như là gặp em
Tự bao giờ biển hát
Hải Vân đèo cao vút
Câu lý chừng cao thêm
Mây ùn lên nỗi niềm
Vương từ câu lý ấy
Tình người xưa lửa cháy
Trắng bạt ngàn lau bay
Ai người đã qua đây
Gánh mưa đầy gánh nắng
Dốc đèo cao vai nặng
Câu hát ngừng, lại lên
Để rồi trở về em
Nghìn năm sau vẫn thế
Núi đèo và điệu lý
Cũng chỉ vì nhau thôi!
1983
.
Đối thoại lục bát
.
Vần lục bát thế nào anh
Câu thơ sao nữa những thanh trắc bằng?
Con đường gió bụi xe lăn
Tiếng em lúc bổng lúc trầm bên tôi
Ví như câu lục em cười
Xuống câu bát đã thành lời của thơ
Câu này vần của ngày xưa
Câu này điệu của bây giờ lạ không!
Trắc bằng lục bát xanh trong
Gõ lên thành nhịp chờ mong vạn đời
Lúc vang xa biển cao trời
Lúc ngân, lắng tận lòng người thẳm sâu
Cái vần lục bát về nhau
Gieo cho khéo lúc ban đầu hỡi em.
12.1984
.
Người phu mộ
.
Bỗng nhớ lại như đã từ lâu lắm
Tôi nằm yên trong ruột đất quê hương
Người phu mộ với bàn tay lạnh cóng
Đỡ cho tôi xuống nghĩa địa bên đường
Một nấm đất giống bao nghìn nấm khác
Không tuổi tên như một kẻ lạc loài
Hay như những bà con thân thiết
Nhìn đất thôi cũng đã nhận ra người
Bao dời đổi biến thiên lịch sử
Bao nắng mưa bạc trắng tháng cùng năm
Tôi nhận biết ở dưới tầng đất tối
Bởi hồn tôi linh cảm với trần gian
Và cuộc sống đời riêng tôi cũng thế
Niềm vui, nỗi đau như mưa nắng theo mùa
Hứng từng giọt niềm vui không dễ
Dưới nắng hè khô khát ban trưa
Người phu mộ già nua hiện thân trường cửu
Tóc bạc phơ đổ bóng huyệt ban chiều
Tay run rẩy đào sâu ruột đất
Chôn lặng thầm bất hạnh tình yêu
Như ánh sáng chôn vào bóng tối
Những vì sao vỡ chết tự trời cao
Trái tim giấu những điều không thể nói
Vào đất đen người phu mộ mới đào
Và nghĩa địa bên đường tôi là người mới đến
Xưa sống nhiệt cuồng sướng khổ với buồn vui
Người phu mộ sẽ là em thương mến
Đắp cho tôi nhưng xin chớ ngậm ngùi
7-1986
.
Tôi ra cửa biển
.
Tặng Lý
Em đi góc biển chân trời
Tôi về nhặt lại những lời bỏ quên
Mùa đông rụng lá ưu phiền
Sang xuân có bớt nỗi niềm nhớ mong
Biết là nhớ cũng bằng không
Tôi ra cửa biển ngồi trông cánh buồm
Tôi rơi vào cuối ngọn nồm
Em rơi vào cuối nỗi buồn của tôi
Nỗi buồn như tấm gương soi
Gặp em không gặp thì tôi gặp mình
Chẳng là như chỉ với kim
Chẳng là như bóng với hình ngày qua
Thì thôi xa thế đành xa
Em đi để đó cửa nhà vắng hoe
Mùa thu mặc áo gì kia
Còn tôi mặc sợi đầm đìa mưa ngâu


Thơ Hải Kỳ/ Ngô Minh đọc chọn gửi qua eMail/
nnb vi tính giới thiệu


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét