Thơ Tụ Vinh

TỤ VINH
(NGUYỄN SƯ GIAO)
QUẢNG NAM

HEO VỚI CHÓ NHÀ

Có một hôm chủ nhà đi vắng
Chó chạy quầng oăng oẳng sủa vang
Heo trong chuồng lớn giọng cười vang
Lấy làm lạ, chó hằn học hỏi:

- Gì vui đâu mầy cười inh ỏi
Học làm chi những thói trêu ngươi
Xót thương mày thốt chẳng nên lời
Thân khổ nhục còn cười với cợt

Heo bình tĩnh đáp lời thơn thớt:
- Bởi vì tôi non nớt dại khờ
Nghĩ đời anh chín trẽn mười trơ
Suốt một kiếp hầu thờ nịnh chủ

- Câm miệng lại đồ mê ăn ngủ
Ngủ với ăn chó ú mặt mày
Kết liễu đời bằng lưỡi dao phay
Không biết thẹn còn bày mai mỉa

Heo đứng dậy lưng còng đít ỉa
Miệng khề khà vừa chỉa vừa châm
Chó căm hờn mắt đỏ hằm hằm
Nhảy lồng lộn miệng gầm dữ dội:

- Nào có giỏi ra đây chống đối
Thịt xương mày là gỏi nhà tao …
- Anh chó này, anh bỡn đó sao
Tôi mà chết, anh nào có sống

Tôi là gạo, là tiền, là mộng
Chạm vào tôi anh hổng còn đâu
Chó càng nghe càng những điên đầu
Bèn lớn giọng ra màu kẻ cả

- Tao với mày vốn không xa lạ
Nỡ đem điều nhục mạ nhau chi
Song thực lòng rất đỗi khinh khi
Đời mê lú biết gì khôn dại

Cầu an thân quên câu hồ hải
Bán danh mày chưa lại ba xu
Giữa cõi trần mày “đệ nhất ngu”
Lời thế tục thiên thu ray rứt

Heo bình tĩnh không điên không tức
Lời dịu lời hết sức điềm nhiên:
- Gió không ngừng cây lặng sao yên
Tôi cũng đã nhiều kiêng lắm nể

Chứ thực lòng xót thương vô kể
Với loài người hồ dễ lắm sao
Miệng thánh hiền, lòng lại gươm đao
Chuyên mua chuộc những ai nhẹ dạ

Lại thôn tính bằng cơm bằng cá
Hám mồi ngon quên cả nhục vinh
Ngàn muôn năm đầy tớ trung thành
Ôi! hổ thẹn tánh danh loài chó

Hết chịu nổi chó liền nhọn mỏ
Nhe hàm răng chò chõ như gươm
Mạnh chân cào miệng gấu gườm gườm
Heo phe phỡn cười ươm tua tủa

Chó the thé cao lời nguyền rủa:
- Mày quả phường vô chúa vô tôi
Hết ăn không rồi lại ngồi rồi
Không đền đáp, không bồi ơn chủ

Còn như tao đêm ngày không ngủ
Dốc một lòng canh giữ tà gian
Nào hay chi cảnh sống an nhàn
Đời vùng vẫy dọc ngang tuyệt mức

Những ngày vui núi rừng náo nức
Đuổi hươu nai ra sức góp công
Đem mồ hôi đổi chữ no lòng
Đời bay nhảy thoát vòng kiềm chế

Chó khinh khỉnh tiếp lời ngạo nghễ
- Đâu như mày ở nể ăn không
Đời vui trong cá chậu chim lồng
Mắt nhắm híp hết trông trời đất

Mồm eng éc “tam xan nhất nhật”
No bụng rồi đánh giấc say mê
Mặc loài người làm gió làm mưa
Dao kề cổ còn chưa hay biết

Ôi cuộc sống dẫy đầy gớm ghiếc
Heo mày ơi! nuối tiếc mà chi
Heo ngả người như dại như si
Lời nhỏ nhẹ cực kỳ khiêm tốn:

- Dạ thưa anh, tôi nào đâu muốn
Bởi loài người khó chuộng khó ưa
Dụng trí khôn mưu chước lọc lừa
Khéo chải chuốt đãi đưa lỗ miệng

Phường xu nịnh mê lời đắm tiếng
Trước mặt người- đối diện thần uy
Run sợ rồi thiếu nghĩ thiếu suy
Đời lú lẩn biết gì phải trái

Còn heo tôi cam đành chịu dại
Bởi cứng đầu, ghét thói nịnh xu
Nên loài người tặng “đệ nhất ngu”
(Vì bất khuất bị tù bị hãm)

Quý gì đâu nồi rau mẻ cám
Mua dòng đời sống tạm này chi
Từng vùng vẫy chạy nhảy đua thi
Nào đâu biết lụy quỳ nịnh bợ

Không khuất phục lọ cầu bợ đỡ
Nên cam đành lãnh nợ cùm gông
Lòng những mong tháo cũi sổ lồng
Chốn rừng núi vốn dòng ngạo nghễ

Nghĩa tự do không còn khống chế
Nhột lời khen đáo để điêu ngoa
Giữa núi rừng ta chỉ với ta
Không lệ thuộc đầu nhà xó bếp

Làm chết xác dạ dày lép kẹp
Thiếu tự do chèn ép khắt khe
Anh săn mồi mắt lóa lưỡi thè
Công thì lớn, ăn thì chẳng hưởng

Đời anh thật một đời vô tưởng
Thứ chó nhà … giam lỏng nào hay
Tôi thương thầm, lòng những xót vay
Anh đói ngáp mặt mày ủ rũ

Mắt trố trân nhìn say miệng chủ
Những đợi chờ từng hạt cơm rơi
Lắm thương thay cho một kiếp đời
Rốt cuộc cũng một nồi củ sả

Danh “mộc tồn” lắm ngon nhiều lạ
Món “cờ tây” cũng quá mê ly
Bạn đời ơi! thôi nói làm chi
Chữ khôn dại xét thì cũng khó

Lời thô thiển khua môi múa mỏ
Nói cho cùng … đời chó đáng thương
Sống mòn hơi, chết lại mòn xương
Chó thẹn mặt trăm đường bỉ ổi

Hận thù heo trời chung không đội
Tung mình lên phóng vội vào chuồng
Quyết một phen rửa sạch ngọn nguồn
Bỗng chủ thét: - chó cuồng, chó dại!

Chủ vừa đánh, vừa la hớt hải
Chó cùng đường định cậy vuốt nanh
Song bốn bề người đã vây quanh
Lời lợn ỉn đã thành sự thật

… Chủ đã thỏa gan nở mật
Thẳng tay dao chặt vất chiếc đầu
Chiều hôm rượu cúc đầy bầu
Mùi hương củ sả đượm màu gợi trêu./.

Nhà tù Cẩm Phô, Hội An 1957
Thơ Tụ Vinh- Quảng Nam
(Nguyễn Văn Hòa, Phú Yên- Tuyển chọn)
.
Thơ 1957
NNB vi tình, đang sưu tầm chi tiết, gt