Thơ XUÂN HOÀNG (*)

Thơ
XUÂN HOÀNG (*)

Khi nào thấy

Khi nào thấy trên đường dài mệt mỏi

Cần nghỉ ngơi đôi chút cạnh dòng sông

Em hãy đến tìm tôi nơi bến đợi

Tán đa tôi bóng mát vẫn quen dừng.

Khi nào thấy đời buồn gặm nhấm

Cần một lời tiếp sức để đi xa

Em hãy đến tìm tôi nơi bãi vắng

Biển tôi chờ, con sóng mãi ngân nga.

Khi nào đó, lòng mang thương tích

(Những vết thương vô ý tự gây nên)

Em hãy đến bên tôi, chiều tĩnh mịch

Tôi xin làm con suối tắm cho em.

Nếu cần nữa, tôi là hồ trên núi

Trong hoang vu, im lặng ngắm mây trời

Em hãy đến, chim thiên nga cánh mỏi

Đậu yên lành trên gương mặt hồ tôi.

1/1984

(*) Tác giả đã mất

Hoa chua me đất

Khi tóc anh bạc rồi

Em là hoa me đất

Nở trong chiều xa lắc

Tím hồng màu thời gian

Đôi cánh dù xanh biếc

Đến cùng anh, tha thiết

Tuổi trẻ anh đi qua

Hỡi loài hoa chua chát!

Nở trong mùa ve kêu

Có hay chăng sự thật

Long lanh trong nắng chiều

Một điều không nói được?

Hỡi loài hoa me đất

Khi tóc anh bạc rồi

Nhắc chi điều hạnh phúc

Cho dòng đời trôi xuôi

Cho tình đời đọng lại

Dưới màu xanh mặt trời!

7/1977

Về một tổ quạ giữa Matxcơva

Cửa sổ phòng tôi mở ra ngõ phố:

Nổi bật cây bạch dương cùng tổ quạ bên trên.

Cứ mỗi sáng, Matxcơva còn ngủ,

Mẹ quạ vừa thức giấc, đã kêu lên.

Quen dậy sớm, tôi hay ra cửa sổ

Nhìn nàng quạ đen dậy sớm như mình,

Quạ kêu khẽ giữa Mátxcơva đang ngủ,

Như có điều e ấp, muốn thanh minh.

Thôi, quạ ơi, không cần than thở!

Giữa Matxcơva đang sống yên lành!

Vẫn có thể tha rơm về dệt tổ,

Vẫn nhả cho con hạt giống để dành.

Bỗng hiện về, trong dòng liên tưởng dêt:

Đường Smolens tuyết trắng trải…miên man

Quân Pháp rút, bỏ lại nhiều xác chết,

Và trên đầu, nhiều đàn quạ kêu vang.

Rồi quân Đức bỏ Matxcơva tháo chạy

Và xe tăng, và thiết giáp ngổn ngang.

Trên con đường hôm qua đầy tuyết ấy,

Say xác người, quạ lại đến kêu vang!

Còn hôm nay, Matxcơva đang ngủ:

Quạ lẻ đàn, về làm tổ trên cây.

Nơi khách sạn, có người ra trước cửa,

Nhặt được bài thơ cũ ngủ đâu đây…

31/5/86

Phút giao động

Xỉa xói mình hoài, nghe cũng chán!

Ôi chiều nay tôi thấy ngán tôi rồi!

Nắng vẫn vậy: Xanh mùa thu rất sáng,

Và cuộc đời vẫn tấp nập quanh tôi!

Các tòa án đầy hồ sơ, mật báo,

Các ban thanh tra thở vắn, than dài,

Các tỉnh ủy mệt nhoài vì kiện cáo,

Báo phê điều tiêu cực vẫn chưa vơi!

Rất hờ hững, giá đồng tiền vẫn trượt,

Tháng lương vừa lĩnh đó, đã vèo ngay!

Hàng thì thiếu, người chen thì lũ lượt,

Cảnh chợ trời quay quắt lắm trò hay!

Sức chịu đựng làm chai lỳ nét mặt,

Như ôxy luôn làm rỉ mặt đồng,

Như chất mốc thường đi từ ẩm thấp,

Đến một ngày, ta còn nhận ta không?

Tự rỉa rói mình hoài nghe cũng ngán!

Vẫn là tôi, mà không phải tôi rồi!

Phải thú thật, chiều nay tôi thấy chán

Cả cuộc đời, và ngán cả thơ tôi!

14/10/87

Chuyện buồn về một thời chưa xa

Lịch sử văn học Việt Nam gần đây có một quãng rất buồn

Người ta thích “đánh” nhau để tỏ rằng mình là người tin cây.

Hết “Nhân văn giai phẩm” sang “Văn Ngan tướng công”,

đến  “Phá vây”, “Sương tan” rồi “Vào đời”, thảy đều như vậy:

Đến cái thằng ngu ngơ như tôi mà cũng bị phạt “coọc-ne”!

Cú sút thật diệu kỳ:

mạnh đến nổi bóng bay sang tận bên kia đối góc

Tôi trở thành cuộc sát phạt hăng say giữa hai cơn lốc.

Nhưng quả bóng cứ lừng khừng, không chịu lọt vào gôn!

Người ta yên tâm báo cáo lên trên: Mọi việc đã bình thường

Kẻ phạm sai lầm đã bị đẩy đi xa lắm

(với một cụm danh từ vô cùng đa cảm:

“cho anh ta trở về giúp đỡ quê hương”)!

Từ đó, tôi bám chiến trường

Và lạy Chúa, đã viết được nhiêu trang thơ hơn trước:

Ở đường Trường Sơn, tôi theo người thông xe, bám chốt

Dưới tầm B52, tôi nhìn ra “hoa tím nở bên đường”…

Rồi mọi việc đều…hòa cả làng

Đến khi gặp nhau, người ta vẫn chào nhau tử tế,

Tuy ngốc nghếch, tôi vẫn lấy làm buồn cho tấm lòng cụ Chế

Giận dỗi đời, tìm chỗ ẩn ở…tro than!

Tro than đâu phải là Côn Sơn!

Và có lẽ đời sau không ai buồn nhắc

Về những ngày họ-hàng-nhà-văn ham sát phạt

Chỉ có điều vô cùng chua chát:

Các nhà văn Việt Nam chức sắc cùng các nhà phê bình văn học Việt Nam mang nhãn mác

Bởi quá ham tiếng tăm và quyền lực,

Đã dẫn dắt anh chị em nhà văn Việt Nam đi thụt lùi nhiều bước

trước tầm nhìn nhân loại quá nhiều năm!

 
6/9/93

Thơ Xuân Hoàng/ Hoàng Vũ Thuật đọc chọn
nnb vi tính giới thiệu