Thơ NGUYỄN MINH KHIÊM

Thơ
NGUYỄN MINH KHIÊM

Một góc phù sa
. 
 Nắm nhau tôi chôn góc phù sa sông  Mã

Trăm thác nghìn ghềnh cuộn xoáy vào tơ

Làng cong xuống dáng tre già trước tuổi

Tiếng gọi đò khuya sạt cả đôi bờ.

Con hến, con trai một đời nằm lệch

Lấm láp đất bùn đứng thẳng cũng nghiêng

Mẹ gạt mồ hôi để ngoài câu hát

Giấc mơ tôi ngọt hơi thở láng giềng.

Hạt thóc củ khoai đặt đâu cũng thấp

Cả những khi rổ rá đội lên đầu

Chiếc liềm nhỏ không còn nơi cắt chấu

Gặt hái xong rồi rơm, rạ bó nhau.

Đất điểm chỉ dấu chân khuyềnh đạp sóng

Dô tả dô tà xô vẹo sườn đê

Gỡ huyền thoại nghìn năm trong mắt lưới

Tục ngữ, ca dao lột mưa nắng hiện về.

Tôi kết lại làm ván thuyền vượt biển

Tóc rụng bàn tay chưa chạm bến quê nhà

Câu thơ chín trong màu rơm màu rạ

Thơm con sông gầy nuôi một góc phù sa !

19 - 07 - 2005

Chuyện kể ở thành Nhà Hồ

Chuyện kể rằng

Trong lúc xây thành

Ngày mỗi ngày

Có một giành ngón tay bị đứt!

Máu và nước mắt

Làm bao nhiêu đoạn thành trôi!

Chuyện kể rằng

Trước lúc lên ngôi

Hồ Quý Li đã giết vua nhi nhà Trần trong hang Ấu Chúa?

Và dưới chân núi Đún

Chôn bao nhiêu quần thần!

Và từ đấy

Hoàng hôn buông xuống

Bình minh

Mãi không về.

Một triều vua qua đi

Để lại rộng, dài : Một cây số đá!

Bốn cửa thành như bốn con mắt giả

Gió ù ù hăn hắt những mùa đông!

Một triều vua còn bốn bức tường không!

Kinh đô không thực, kỳ quan không thực!

Cái dấu lặng của một thời dựng nước

Giọt máu bầm đọng lại buốt thời gian!

 

Nếu không về Lam Kinh

Nếu không về lam kinh, có lẽ mãi mãi ta là kẻ có tội,

mãi mãi ta bị ám thị bởi một triều Lê ngai vàng. Vua

chúa gắn liền với kinh đô, gắn liền với nhữn cung điện,
đền đài nguy nga tráng lệ.

Rồi thời gian cứ lặng lẽ trùm lấp mắt người. Như cây đa

ngàn năm buông rễ. Thật giả đều trở thành cổ kính. Không ai dám lật xem bên dưới lớp nền xanh viễn khứ. Chỉ biết ngước mắt, chắp tay tụng niệm cõi mơ hồ. Và như một giọt nước

thượng nguồn về cập bến kinh đô, trong tâm thức ta định vị một triều Lê uy quyền ngự lãm.

May thay vẫn còn một Lam Kinh, gần sáu trăm năm  cháu

con trở lại. Sông Lương vẹn nguyên. Rừng Lam vẹn nguyên. Những bia đá vẹn nguyên. Những chứng tích lịch sử lộ thiên chưa cần khảo cổ. Bao nhiêu đời vua Lê quy tụ về đây đủ bấy nhiêu nấm mộ.

Không ai chiếm của kinh thành một tấc đất làm của riêng

mình. Đến nắm hài cốt cũng đưa về đặt nơi Đất Tổ!

Đánh giặc là vì dân. Mở nước là vì dân. Không biến kinh đô thành trang ấp gia đình. Không biến kinh đô thành nghĩa trang dành riêng cho vua chúa.

Trước khi đi vào cõi vĩnh hằng. Lê Lợi dặn không được

xây lăng tẩm đền đài, tốn tiền của, làm nhọc nhằn trăm họ.

Mộ người đắp bằng đất rừng. Bốn bề không gạch đá. Chỉ có gió trăng và thiên nhiên hoang dã. Con sông quê vẽ nét thanh bình.

Nếu không về Lam Kinh, ta chỉ là kẻ bị chói nắng hắt ra từ trang sử, chỉ biết Lê Lợi với cuộc kháng chiến chống giặc Minh, một anh hùng bất tử. Đâu hiểu sâu xa Lê Lợi một con người…

.

Nghĩ ở hang Lê Lợi

Lúc vào hang

Lương hết. Quân không.

Bống bề rừng thẳm.

Nằm trên đá lạnh

Chắc Lê Lợi không nghĩ rằng mình sẽ làm vua?

Nguyễn Trãi không nghĩ rằng mình sẽ bị tru di tam tộc?

Lúc vào hang

Chỉ một nỗi đau nước mất

Chén rượu hoà nước sông

Cỗ xe cầu hiền thêm rộng

Hang đen thành bình mực lớn

Đau đáu dòng “ Cáo bình Ngô”…

Không ai biết mười mấy năm sau khi đất nước thanh bình

Người hoàng bào ngự ở Thăng Long

Kẻ lánh nạn về Côn Sơn ẩn dật.

Tôi về đây

Gặp cửa hang nhật thực

Một nửa thời gian đen

Một nửa không gian đen

Và lịch sử , cũng đen một nửa.

Nếu phải giảng cho con

Về các ông ngày đó

Tôi sẽ giảng sao đây?

Nên bắt đầu từ Lệ Chi viên?

Từ Bia Vĩnh Lăng?

Hay lại dắt con đi từ cửa hang này?

Vô Đền Sòng nghe hò sông Mã

Giọng hát như lên đồng

Giọng hát như có thần có thánh

Hồn sông từ hương khói bước ra

Đàn sáo song loan nhập vào hương khói

Dô khoan dô huầy!

Bè tôi qua mười bảy con thác

Tình tôi đẫm mười hai điệu hò

Giậm ván giậm thuyền vào nỗi nhớ

Mở chèo mở lái vào ánh trăng

Mắc tình duyên thuyền không mắc cạn!

Dô khoan đảo phách

Dô huầy trường ngân...

Âm vang nghìn xưa chặt cây chu đá lá chu đồng*

Âm vang Bà Triệu chém cá kình cá ngạc

Âm vang Lê Hoàn, Lê Lợi...

Dô khoan dô huầy!

B52 dải thảm làn ai

Thần sấm, con ma huỷ diệt sông Chu, sông Mã

Tình người Xứ Thanh vượt bể

Tình người Xứ Thanh lên ngàn

Dô khoan gạo ra tiền tuyến

Dô khoan đạn lên nòng

Dô huầy vượt chiếc khăn lau nước mắt

Dô huầy cho đủ nghị lực thắp hương hết những ngôi mộ nơi nghĩa trang liệt sĩ

Dô khoan dô huầy!

Người Thanh Hoá bước xuống từ đá vọng phu

Người Thanh Hoá bước ra từ hòn trống mái

Thành chim hạc bay trên mặt trống đồng

Thành Mai An Tiêm mở mang biển đảo

Thành thần Đọc Cước phân thân diệt bầy hải tặc

Dô khoan do huầy!

Khách thập phương về lễ đền Sòng

Mê mẩn nghe dân ca sông Mã

Lảo đảo lên đồng

Nhập hồn vào câu hát

Dô khoan dô huầy!

Dô khoan dô huầy!..

31.3.2011

Sông Mã vẫn chảy bên chái nhà ta
.

Sông Mã vẫn chảy bên chái nhà ta

Sợi dây đàn căng từ thời tiền sử

Kể cho ta nghe những khúc ca về máu

Máu đã sinh ra đất thế nào

Máu đã sinh ra tên làng tên nước

Không có máu thì các thày địa lý không có cách nào  nhìn ra

thế núi hình sông rồng cuộn hổ ngồi

Không có máu thì không có cách nào tìm ra huyệt đất

phát vương phát tướng

Máu kể về nơi những nghệ nhân chọn đất làm khuôn

Đúc trống đồng  dâng lên các vua Hùng làm Quốc nhạc

Kể về sự sạt lở của các triều đại

Bao nhiêu ấn tín , lâu đài thành trầm tích

trong giai thoại, ngụ ngôn, truyền thuyết

Sông Mã vẫn chảy bên chái nhà ta

Chiếc khăn cũ mèm lau mồ hôi hết thế hệ này sang thế hệ khác

Lau những ánh mắt mệt mỏi vật lộn trong cuộc mưu sinh

Lau những lưỡi cuốc, lưỡi cày mẻ quằn mòn vẹt tìm về hạt lúa

Lau những khuôn mặt tàn tro đốt rơm đốt rạ sau mùa

Làm rạng lên những nụ cười khô cằn lem luốc

Sông Mã vẫn chảy bên chái nhà ta

Tiếng nấc nghẹn của những con thác hắt lên da thịt nghìn năm

Những nỗi đau chưa tan xé vào ruột đất

Và những thứ chỉ còn là bong bóng

Chiếc bè gỗ quẫy đạp không muốn chết vì mắc cạn

Sợ chạm vô hài cốt những con thuyền

Con hến con trai đêm đêm ngoi lên thở trộm

nơi chôn rau cắt rốn của mình

Thỉnh thoảng vọng tiếng mõ dân chài thả lưới tìm hồi ức.

Sông Mã vẫn chảy bên chái nhà ta

Sông Mã vẫn chảy bên chái nhà ta…

9.1.2009

Thơ Nguyễn Minh Khiêm/ Tác giả gửi bài
nnb vi tính giới thiệu