Thơ NGUYỄN HỮU QUÝ

Thơ
NGUYỄN HỮU QUÝ

KHÁT VỌNG TRƯỜNG SƠN

Nằm kề nhau

Những nấm mộ giống nhau

Mười nghìn bát hương

Mười nghìn ngôi sao cháy

Mười nghìn tiếng chuông ngân trong im lặng

Mười nghìn trái tim neo ở đầu nguồn

Mười nghìn đôi vai từng gánh Trường Sơn

Mười nghìn đôi tay mở rừng xé núi

Mười nghìn đôi chân bám trên trọng điểm

Mười nghìn đôi mắt ngước hái mây chiều...

Mười nghìn ngọn đèn thắp miền giông bão

Mười nghìn bếp ấm giữa lòng rừng xanh

Mười nghìn cơn mưa, mười nghìn cơn nắng

Mười nghìn trận sốt bạc rừng nguyên sinh

Mười nghìn chiếc gậy của thời đôi mươi

Mười nghìn nếp nhăn hằn lên trước tuổi

Mười nghìn vết đau, mười nghìn vòng trắng

Mười nghìn mái tóc bị phát quang dần...

Mười nghìn Trường Sơn trong một Trường Sơn

Mười nghìn lời ca trong bài ca lớn

Mười nghìn cái tên đêm đêm mẹ nhắc

Mười nghìn giấc mơ của mẹ chờ ta

Mười nghìn con đò thương về bến đợi

Mười nghìn hạt giống chưa về phù sa...

Mười nghìn tấm bia, còn mười nghìn nữa

Mười nghìn đồng đội nằm rải Trường Sơn

Mười nghìn hài cốt chưa về khói hương

Mười nghìn đơn côi nằm trong cõi vắng

Mười nghìn cô quạnh lang thang nẻo rừng...

Mười nghìn khát vọng được về bên nhau !

TỨ KHÚC

CHO THẠP ĐỒNG ĐÀO THỊNH

1

Tôi nghe nồng nã đất trời

ở trong sấp ngửa của thời hồn nhiên

nghìn năm thăm thẳm lặng yên

gái trai, ai khéo đúc nên dáng hình.

2

Mới hay cái nhịp tang tình

cất lên là lửa, lặng chìm là than

nghìn năm bão dập mưa chan

cõi yêu vẫn của thế gian thuở đầu.

3

Ngỡ như môi vẫn đỏ trầu

tưởng rằng tóc vẫn ánh màu trăng sao

nghìn năm đằng đẵng binh đao

nét son gìn giữ gửi trao người hiền.

4

Sống có tuổi, chết còn tên

dẫu thành tro bụi hẹn bên nhau về

nghìn năm quấn quýt đam mê

hồn quê quyện lấy hồn quê vuông tròn!

MIỀN TRUNG

Lũ tràn qua mặt

bão giật ngang đầu

miền Trung sống như không thể mất.

Chang chang dặm cát

mẹ múc sông lên vằng vặc câu hò

soi tỏ rừng cay, biển mặn.

Chẳng hiểu vì đâu da em trắng

khi miền Trung nắng khét đất cày

lúm đồng tiền núp trong bóng nón.

Chẳng hiểu vì sao dải đất đòn gánh

lại chọn Nguyễn Du để viết Truyện Kiều

Người thành ngọn núi thi ca

chất ngất nỗi đau nhân thế!

Gánh thơ lên trăng bằng vai Hàn Mặc Tử

đa tình chi lắm rứa miền Trung

nhạy cảm đến từng tấc non nước.

Có cơn bão xoáy vào lòng sâu nhất

sau ba mươi năm vẫn chưa có điểm dừng

một Thành Cổ - một Trường Sơn – một miền Trung hương khói

một dải quê hương mây trắng hồn người…

THẮP CHO THÀNH CỔ

Rêu cũng đỏ như đã từng là máu

Cỏ xanh hơn nơi vạn chiến binh nằm.

Ù…ù…gió hay hồn lính trận

thổi trăm năm không qua được mùa hè.

Hương khói thơm trên từng viên gạch vỡ

chảy âm thầm trong đất tuổi hai mươi.

Đài chứng tích – nấm mộ chung liệt sỹ

nhưng khói hương này xin thắp cả đôi bên.

Ai thấu hết nỗi đau của Mẹ

để dựng tượng đài Nước mắt Việt Nam?*

VỚI HUẾ

Có chi say vậy Huế ơi

trăm năm còn đó những lời rêu phong

Cố đô chẳng khuất má hồng

Long-Ly-Quy-Phượng bên vòng tay thơm.

Tìm về Vỹ Dạ khói sương

hồn thơ lá trúc còn vương đến giờ

Huế thơ, em cũng là thơ

cái tà áo tím hóa bờ Hương nghiêng.

Dìu nhau lên tới đỉnh thiêng

nửa xanh vi vút, nửa đền đài bay

e rồi mình cũng gió mây

tan trong cõi tím của ngày hư vô.

Ơ này lá cũng nam-mô

chắp tay thành búp sen hồ Tịnh Tâm

nét hương cũng Huế thâm trầm

trách chi hoa trắng tôi nhầm ngày xưa.

Cầu Trời chầm chậm cơn mưa

để tôi cưới Huế thuở chưa có chồng…

UỐNG

Mấy cốc mùa xuân

mấy cốc mùa hạ

mấy cốc mùa thu

mấy cốc mùa đông

uống châu thổ sông Hồng

lâng lâng men Hà Nội.

Hiên nắng, thềm mưa

uống đất uống trời

thảo thơm tứ quý…

Chiều rẽ vào Đường Thành

nhấp ngụm hoàng hôn nghìn năm phố cổ

uống như là đang nhớ

hồn thu thảo lung linh

Khi rót lặng im

khi nâng ồn ã

bạn dụ mây trắng về

tôi bất ngờ ngẫu hứng heo may

mặt trời sóng sánh lòng tay

em là chuyên đề không gì thay thế được

Thì nào, uống với mắt bồ câu

uống với mắt lá răm

uống với những số đo của vòng 1, vòng 2, vòng 3 quyến rũ

uống với những xinh tươi nồng nàn không làm cho thơ thất thế

Hoa khôi nhiều thế kia, thơ làm sao chịu chết

thơ không còn em sẽ đẹp cho ai?

Chẳng cần phải dông dài

sau cốc vàng rượi như sự thanh lọc chu đáo của mùa màng ta có bạn bè

làm đối trọng với dối lừa, giả trá

trong chuyển động đời hối hả

có lúc cần thong thả

uống mấy cốc xuân – hạ - thu – đông

THẮP HƯƠNG MỘ MẸ

Vậy thôi, nấm cát là là

bia khắc tên mẹ chữ nhòa mắt con

ở đâu mẹ giữa mất còn

tìm đâu mẹ giữa héo hon đất trời?

Cái buồn ở với mồ côi

ai che lối gió, ai bồi nẻo mưa

ba mươi năm bấy nhiêu mùa

giờ nghe cát cháy quặn trưa gió lào

Cuộc đời ngắn ngủi làm sao

bom rơi, cát đỏ, máu trào, mẹ ơi!

xót xa thay một kiếp người

tóc còn xanh đã xuống lời trối trăng!

Buồn đau con vẫn còn mang

cỏ chưa xanh hết đã vàng tháng ba

đội trời ngồi với mẹ ta

thương xưa áo vá, khoai cà Ô Châu (*)

Cúi đầu thắp mấy nén đau

ngậm ngùi thấm cõi dày sâu mấy tầng

chiều sang, bóng ngã âm thầm

trắng hời gió cát dấu chân mẹ về…

Quảng Bình 1998

---------

(*) Câu ca dao khi sống mẹ tôi thường đọc:

Quảng Bình là đất Ô Châu

Ai đi đến đó quảy bầu về không

IM LẶNG TRÊN CAO

Tránh xa sự ồn ào, sặc sỡ

không du dương những cung bậc phố phường

chỉ suối ấy, hoa và gió ấy

có điều gì thật thương!

Im lặng trên cao là im lặng của người

tự mình lớn không mượn oai giông bão

sau tre trúc có tiếng mùa thu gọi

gió lẫn vào nẻo khuất lao xao

Tìm về suối, về hoa và gió

khi nỗi buồn biết tím cho nhau

có những điều ngỡ như bé nhỏ

thành vô biên khi mây trắng trên đầu

Hồn núi nhập vào ta lặng lẽ

thơ gặp mùa nín gió đợi hoa sinh

sông xuôi ngược khi người không còn trẻ

thao thiết dòng trong suốt với lặng im…

ĐỘC HUYỀN CẦM HÀ NỘI

Sao lại một dây

sao chỉ một dây

em độc huyền cầm ngân rung Hà Nội

nghìn năm, nghìn năm, giai nhân vẫn thế

vận vào sương khói bay bay…

Sương khói Hồ Gươm, sương khói Hồ Tây

mênh mang, mênh mang, mênh mang thiên kỷ

giọt giọt thời gian, muôn vàn thao thức

thăng trầm bao phen tóc xanh, đầu bạc

giữ một ca trù thống thiết xưa – nay.

Hồng Hà đầy vơi khai sinh châu thổ

này lúa, này hoa – cung bậc mùa màng

một dây gánh gồng thi ca thánh thót

chữ sáng sao Khuê, lời quê góp nhặt

Thánh hiền – Dân dã - rạng một Thăng Long

chìm vào lòng đất, tạc vào hồn giấy

còn đây!

Nghe như lửa reo, nghe như gió cháy

thịnh – suy vận Nước, mờ - tỏ mệnh Trời

đầm đìa lệ rơi, đầm đìa máu rơi

đầm đìa núi chảy, đầm đìa sông trôi

trống rỗng kinh thành lấp đầy bóng giặc

một dây nức nở độc huyền cầm vỡ

một cơn hồng thuỷ trôi dạt trên tay…

Ngoảnh lại mấy phen ngựa đá lấm bùn

bao đận binh đao gót người tứa máu

ra đi - trở lại, hồng sắc đào xuân

gẩy lên Trời tròn, gẩy lên Đất vuông

bánh chưng, bánh dày xum xuê tiếng trẻ

36 cung bổng trầm tri kỷ

dành cho nhau sau trận mạc chia ly

gươm báu trả Thần, súng thiêng trăng đậu

vượt nỗi bể dâu thanh lịch vẫn đầy

Nào ai xưa cũ về đây

chiếu gon trải nắng chiều thu

hoa văn nghìn tuổi mới như lọt lòng

thành quách ai dựng trong sông

vô danh vạn kiếp có – không

trầm tích mấy nẻo rêu phong hiện về

Hà Nội phố, Hà Nội quê

dễ chi mua được thói lề

Người Hà Nội với câu thề Thăng Long!

Ba Vì mây trắng, nước đỏ sông Hồng

độc huyền cầm em ngân rung bát ngát

thắm thiết muôn đời trái tim Đất Việt

nào ai đi đâu, nào ai về đâu

dạo bước La Thành, Hồ Gươm soi mặt

non nước bốn mùa quây quần Lăng Bác

nghìn năm mộng mơ, nghìn năm chân thực

nghìn năm giặc giã, nghìn năm hoà bình

nghìn năm thảo dân, nghìn năm tướng sĩ…

Rồng thiêng lộng lẫy một dáng vút lên!

Nhà số 4, Hà Nội 1.1.2009

UỐNG VỚI MÙ CANG CHẢI

Ruộng bậc thang

rượu bậc thang

thơ bậc thang

kéo nhau lên trời

ba chén Lý Chu Vàng

năm chén Giàng Xeo Mẩy

bảy chén Chế Cu Nha

chín chén Mù Cang Chải

mười một chén bạn bè ta.

Thơm kèn môi

ngọt kèn lá

lửa ấm bên nương

uống

cho đêm quên ngủ

uống

cho mây quên bay

chăn con công quên đắp

gối hoa chuối quên kê

anh đi bắt em về!

Bắt…bắt…bắt…

cái đồi nằm trên ngực

cái suối chảy trong tóc

cái đèo lượn eo lưng

cái lửa cháy trên môi

cái thương nằm trong bụng…

Xập xòe váy Mông

phủ núi

bắp chân leo dốc phải to

ô hoa

che nắng người tình

mùi đàn bà nồng nã

như mùi lúa chín trên nương.

Mai ta về xuôi, nhé em

qua dốc Ba Tầng

qua đèo Khau Phạ

núi mọc sừng

cây trăm tuổi

ngóng theo

Nhớ

cạn chén, bắt tay

mây vờn gió thổi

Em

Mù Căng Chải

còn say!

Cuối tháng 9.2008

LỤC BÌNH PHƯƠNG NAM*

Nửa là sông, nửa là trời

lục bình cứ vậy muôn đời nổi nênh

thân bèo, nước dưới – mây trên

trôi là động, đứng là yên phận mình.

Chẳng ai đem cắm lục bình

tím hoa nở giữa lặng thinh đêm dài

người lai rai, mưa lai rai

xuống câu vọng cổ dắt lai tấm buồn.

Chống chèo mấy đận sẻ suôn

tha hương vẫn cứ cội nguồn vọng trông

lúc cạn hẹp, khi mênh mông

vẫn hoa tím biếc phải lòng lá xanh.

Theo sông, khúc thẳng khúc quành

thuở binh đao, thời yên lành cù lao

về đâu áo vải cờ đào

quá giang hoa tím hồn trao lục bình!

Vời xa cái chốn cung đình

này cưng Nam Bộ thiệt tình với ta

lục bình một nửa là hoa

nửa như châu thổ câu ca tím buồn…

6.2008

NHÌN TRẺ CON CHƠI

Chẳng biết chúng nó con nhà ai

mà chiều nào cũng đến sân chung cư tụ tập

bọn con trai đá bóng

bọn con gái đạp xe

hò hét om sòm

vui lắm!

Còn lâu, rất lâu nhé, chúng mới như ta, lẩn thẩn

đi bộ, chốc chốc lại ngó lên trời

trời có gì đâu, chỉ mây và mây…

Còn lâu, rất lâu nhé, chúng mới như ta, chầm chậm

qua đường phải giơ tay

như cái barie lơ lửng

Đừng bận tâm đến ta

om sòm nữa đi hỡi lũ quỷ xinh tươi

đứa nào cũng như vừa chạy ra từ tranh vẽ

đá bóng

đạp xe

và, nhiều trò nữa

trò nào cũng quen, cũng lạ với ta rồi!

Trẻ con chơi mới thật là chơi

trẻ con cười mới thật là cười

cười của trẻ như liều thuốc bổ

cho những người cằn cỗi như ta!

Mà này,

sẽ đến lúc ta lộn về trẻ nhỏ

có cho ta chung cuộc không nào?

Nói vui thôi

ta đã có phần ta:

một viên bi, lỗ đáo
phía chân trời cũng có một sân chơi!


Thơ Nguyễn Hữu Quý/ Ngô Minh đọc chọn
nnb vi tính giới thiệu