TÌNH NGƯỜI QUA THƠ HUY VỌNG

TÌNH NGƯỜI QUA THƠ HUY VỌNG

Đọc "Bầu trời rỗng không" thơ HV, Nxb Hội Nhà văn 2013

Huy Vọng (HV) làm thơ để gửi gắm, phơi trải những suy tư, trăn trở và cảm xúc của mình với cuộc đời, người thân và bạn bè. Thơ ông mộc mạc, giản dị nhưng lạ thay nó lại lắng đọng, rồi từ đó lay thức và gợi khơi trong ta khát vọng về tình yêu cuộc đời, tình yêu con người.

Thơ HV rất kiệm chữ, kiệm lời. Có bài thơ kéo ra thì hết cả trang giấy nhưng dồn lại chỉ vài ba chục từ mà gửi gắm được cho người đọc một điều gì đó tuy chưa thật hiện hữu ra giữa cõi người mà ta chỉ mới linh cảm có một điều gì đó đang trầm ẩn chất chứa trong vài chục từ giản dị và thô mộc ấy. Nhiều khi chỉ là một sự hư ảo ở đâu đó rất xa trong cõi người.

Có phải chăng cái tên HV lại gợi lên trong tâm thức thi nhân bài thơ "Đồng vọng". Một bài thơ mươn mướt, ăm ắp tình người, được rất nhiều bạn hữu mến mộ và tôi, tôi cũng yêu thích bài thơ này. Về hưu rồi có chút thảnh thơi được nằm trên cánh võng mắc giữa hai cây trong miệt vườn đầy hoa trái mà cảm nhận, mà thương nhớ, mà khát khao đến bạn bè còn sống hay đã ra đi: "Bạn bè giờ ở nơi đâu / Cõi trần ai dứt nỗi đau ưu phiền / Nhà tôi ẩn khuất miệt vườn / Riêng chung đời vẫn vui buồn đan xen". Cuộc đời ai chẳng có lúc vui lúc buồn, nhưng nỗi buồn của HV là nỗi buồn nhớ người thân, nhớ bạn, rồi HV lại khát khao: "Ước gì có được phép tiên / Để nâng các bạn về trên võng này / Mang mang nhịp võng thưa dày / Nắng rung trái chín trĩu đầy nhớ mong ...". Trái chín của miệt vườn còn nhớ bạn, mong bạn huống chi con người. Nhưng rồi chỉ còn lại HV và hoa trái miệt vườn: "Bạn bè ơi ! Nhớ tôi chăng ? Vườn chiều muôn chấm hoa vàng rung rung".

Có rất nhiều bài thơ trong "Bầu trời rỗng không", HV viết để tặng bạn bè, người thân. Bài nào cũng chất chứa nhiều tình cảm yêu thương, nặng nghĩa nặng tình.

Bài thơ "Em ở đâu" đọc lên như cứa xé tim ta, cứa xé lòng ta, làm cho nó phải rỉ máu. Ta cảm nhận được tận cùng nỗi đau thương mất mát của HV: "Em ở miền Nam em ở đâu / Bạt ngàn rừng núi với sông sâu / Nắng mưa giá lạnh ngàn đêm ấy / Em rét nên lòng anh buốt đau".

HV luôn khát khao tình người, thực ra không chỉ mình HV mà cảnh vật xung quanh những thứ vô tri vô giác như cây xoài, hàng dừa cũng đăm đăm nhớ bạn, cũng đăm đăm chờ mong. Có lẽ đã nhiều lúc HV quá cô đơn. Cuộc sống trong cơ chế thị trường có biết bao nhiễu động, bao mất mát, tình người giờ đây cũng vơi cạn đi rất nhiều. Chút còn lại là tình bằng hữu thì mỗi người ở một phương trời . Kẻ trên rừng, người dưới biển, kẻ ngoài bắc, người trong nam biền biệt cách vời. Thèm bạn, thèm người dù chỉ để khoe một bài thơ vừa viết: "Mình vẫn thường gặp nhau / Mà sao lòng vẫn nhớ / Cây xoài mong đầu ngõ / Hàng dừa trông bạn bè". Có lúc HV đã từng khát vọng: "Khát / Một vòng ôm / Một nụ hôn / Bỏng / Cháy" bởi ở đây quá cô đơn "Chiều cuối thu mênh mang / Hàng cây trơ trụi / Chỉ còn sót lại / Vài ba chiếc lá vàng / Chờ / Rơi" và rồi HV thảng thốt "Thì ra/ Mùa đông đã về / Gió lạnh bắt đầu / Gây / Mê". Bài thơ ngắn, nhẹ nhưng HV đã chặt vụn tả tơi ra từng mảnh như cái tả tơi trong lòng thi nhân, như mùa đông giá lạnh đang tràn về trong đất trời và trong lòng người.

HV có nhiều bài thơ ngắn, hư ảo mông lung như thế: "Chiều nay", "Chiều Tam Đảo"... và đây là bài thơ "Đêm Sầm Sơn": "Ghế thì đôi / Sao ta chỉ một / Đêm Sầm Sơn / Biển mịt mờ trống rỗng / Vầng trăng đỉnh trời đơn lẻ như ta".  Khi không có người yêu bên cạnh thì hiện thực khách quan không tồn tại. Nhà thơ PT có hai câu: "Giữa ồn ào vẫn bơ vơ / Sân ga thêm rộng ngẩn ngơ thêm dài" khi tiễn người yêu lên tàu. Còn HV thì: "Bãi biển / Chật tiếng nói cười / Ta lặng im tảng đá / Đời càng rộng ta càng nhỏ bé / Mà tình yêu thăm thẳm ánh trăng xa". Rồi lại khát khao trở về tổ ấm : "Mai về Bình Dương/  Trăng có theo ta vào trong ấy / Hai cô đơn / Hai mảnh vỡ, hai người / Ta và trăng tự ru mình / Trên ghế".

"Không đề" một bài thơ ngắn nữa đã để lại trong ta nhiều suy tư chia sẻ. Chỉ là vài nét chấm phá mà dung lượng cảm xúc, dung lượng trí tuệ HV gửi gắm vào đó như đã không cùng. Khổ đầu cho ta biết HV là con người bất đắc chí: "Ngại ngùng / Với những riêng tư / Nên / Đường danh lợi ngoặt về ... / Nẻo xa". Nhưng tình yêu người, yêu cuộc đời, yêu thiên nhiên vẫn ăm ắp tràn đầy trong tâm hồn HV. Ngôn ngữ ở đây lại rất tinh tế và dạt dào cảm xúc: "Sáng / Ra / Đứng trước hiên nhà / Mới hay / Nhài / Đã đơm hoa / Mấy chùm". Trong cái thanh bình dịu ngọt ấy HV lại nhớ bạn, thương bạn đang lận đận nơi đâu ở chân trời góc bể: "Hương thơm / Thoảng / Mát tận hồn / Thương người bạn cũ bước dồn / Dặm xa...".

"Còn đêm nay nữa" là bài thơ HV viết bên linh cữu bạn. Vẫn biết kiếp người là hữu hạn và không ai có thể vượt qua cái rào cản đó nhưng ta vẫn thương cảm khi HV viết: "Mai rồi tôi cũng đi qua / Như anh chiếc lá chao qua mắt người". Sinh ra từ cát bụi, lại trở về với cát bụi : "Sinh từ cát bụi hư không/ Thác về bụi cát muôn trùng ta xưa".

"Sao anh lại đến nỗi này" là bài thơ HV viết về cái đen bạc, cái phũ phàng đến tàn nhẫn của một đời văn. "Cô gái bán vé số" HV viết về kiếp người lang thang cơ nhỡ nhưng vẫn bị cướp giật của một cô gái mù. Phải có một tấm lòng giàu lòng nhân ái, một con tim nhiều rung cảm biết xẻ chia với những đau thương mất mát của cõi người HV mới viết được những bài thơ đậm đầy nước mắt, những vần thơ ứa máu như thế.

Thơ viết về mẹ cha nhiều người đã viết, nhưng để khắc họa được "Công cha như núi Thái Sơn / Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra" không phải ai cũng làm được. Yêu thương kính trọng thì vô hạn nhưng biến nó thành thơ bao giờ cũng là hữu hạn. HV có hai câu thơ viết về mẹ rất đắc địa. Sự tồn tại vĩnh hằng của mẹ đã được gửi vào thiên nhiên đất trời: "Mẹ thành cây cỏ bãi bồi / Tháng năm xanh với đất trời trong xanh".

Cuối cùng tôi muốn nói đôi chút về bài thơ "Bầu trời rỗng không". Thực tình khi cầm tập thơ với cái tên như thế tôi có chút băn khoăn ngại ngùng, nhưng càng đọc, đọc thật kỳ khu nghiêm cẩn, đọc cho đến tận cùng thì mới hiểu bài thơ có cái tên to tát ấy tóm lại vẫn là khát vọng tình đời, khát vọng tình người của HV mà thôi. Không có bạn bè để chia sẻ thì bầu trời trở nên rỗng không. Tứ thơ này đã được HV lặp đi lặp lại nhiều lần nhưng ở mỗi bài thơ cho ta một cảm nhận khác biệt. Đến đây tôi đã hoàn toàn bình tâm để có thể bày tỏ đôi điều cảm nhận về tập thơ đầu tay, đứa con đầu lòng của HV.Tuy là đầu lòng nhưng đã có dáng dấp của một chàng trai trưởng thành cứng cáp.

Đọc thơ HV tôi bỗng nhớ đến bài ca về rừng cây và đời người. Phải chăng HV đã là một kỹ sư lâm nghiệp, anh sống vì người, sống vì rừng. Thơ HV đã hướng người đọc đến được với điều đó, ít nhiều nó đã nhen lên trong lòng ta ngọn lửa của lòng nhân ái để như Nhà thơ NTQ đã viết: "Rồi sống, rồi yêu, chờ một ngày mặt trời không đến nữa".

Theo tôi, "bầu trời rỗng không" là một tập thơ ăm ắp tình đời, ăm ắp tình người mà HV muốn gửi gắm cho cõi người. Ta cầu chúc cho HV gặt hái được nhiều hoa thơm trái ngọt không chỉ trong miệt vườn Lái Thiêu mà cả trên cánh đồng văn chương đầy gian truân nhọc nhằn nhưng cũng nhiều trải nghiệm hạnh phúc.
Bắc Ninh mùa hoa phượng 2013

Nguyễn Xuân Dương
Số 7-Thành Cổ - Vệ An - TP. Bắc Ninh

ĐT: 0167.224.2392
Tác giả gửi bài