Đò đưa cùng Lê Duy Phương..

KHÚC "ĐIỀM ƠI!"

Nguyễn Nguyên Bảy đò đưa

Thưa bác Phương, em đọc hơn một lần, đọc đi đọc lại, thuộc lúc nào chẳng hay, bức thư thơ bác gửi bác Điềm, rồi ôm bức thư thơ ấy mà ngủ, nhưng trắng đêm luôn, ra khỏi giường lúc 4 giờ ( vợ em làm chứng), học theo bác Điềm hút vặt liền hai em Rô trắng, rồi ôm máy và đánh thư này gửi bác, kỳ mong bác đọc kịp ẩm sớm, tửu chiều..

Thư thơ bác viết tuyệt quá, tuyệt ngay từ hai chữ " Điềm ơi!", em thấy cửa lòng bác mở tung, nụ cười xán lạn nở trên gương mặt chất phác, hiền lành, em thấy như mình được soi gương, ôi " soi gương vui cả mặt gương" và em thấy tiếng gọi Điềm ơi của bác như từ trong gương vui ấy thơm ra..

Khi Điềm còn ở trên cao Cái buồn thế sự đã vào chúng tôi Ối! Em không còn từ nào để thán ùa theo hai câu sáu/ tám tự nhiên lời lòng của bác, giản như ca dao, sâu như ca dao, hai câu thơ như lời ru vỗ về của bà, của mẹ lúc ta trốn học ôm vờ bụng đau, lúc ta chùi môi đến đỏ lự khi vừa húp trộm quả trứng gà còn đang cục tác. Bác buồn thế sự từ khi nào thật em chưa biết, nhưng xin bác ghi nhận cho là em biết buồn ngay sau lưng bác..Chỉ bằng hai câu, bác đã điểm huyệt, nói cách khác, đã khái quát quả chuẩn về cái tứ, cái tình rất mướt của bác Điềm qua bài thơ " Đất nước những tháng năm thật buồn".

Công bằng mà nói, nếu bài thơ " Đất nước những tháng năm thật buồn" của bác Điềm được viết ra vài chục năm trước, khi bác Điềm đang đỉnh ở Huế, hay mươi mười lăm năm sau, đang trưởng Bộ Văn, hay mới đây thôi bác là một trong cửu đỉnh của nước nhà, thì xin tôn vinh bác Điềm mà không sợ lời thị phi phe nhóm bốc thơm, rằng bài thơ " Đất nước những tháng năm thật buồn" của Nguyễn Khoa Điềm là một trong không nhiều bài thơ hay của thi đàn Việt mà em được đọc. Nhưng.. Vợ em đứng sau lưng, chặn đứng dòng viết của em bằng hai câu thư thơ tiếp của bác Phương, giọng sa mạc, lún cát trăm phần trăm, rằng:

Bây giờ ( bây à giờ ) trời đã chiều rồi Ngẫm ra thì muộn khóc cười ( khóc a cười) mà chi..

Em đưa mắt nịnh vợ: Quá hay mình hỉ? Vợ đáp lừ: Lời thơ của anh Phương quá hay! Thật lòng đó, bác Phương ạ, lời thư thơ thật chân tình, ấm áp, hỷ xả. Chữ Nhưng.. em bỏ lửng ở trên, xin được viết đỡ lời bác Phương, lại công bằng mà nói: Bài thơ " Đất nước những tháng năm thật buồn" của bác Điềm, viết ra lúc bác đã vườn, dù mới về, lời tuyên huấn tráng ca của bác chưa tan hết trong không gian, mà bác đã tiếp tuôn những lời than, lời oán, lời buồn, thì e là sức tu thân sám hối của bác muốn vươn lên phi thường cách, lại hóa ra khôn gian cách. Tu thân trước hết là tu sửa bản thân mình, đọc thơ bác Điềm chỉ thấy những hút thuốc vặt, ve sầu lột xác, ly cà phê sáng..Vì thế câu thơ dấu hỏi của bác: Ai sẽ nắm vận mệnh chúng ta/ Trong không gian đầy sợ hãi? Thơ chi nhạt lạnh rứa? Chẳng phải bác Điềm vừa mới nắm vận mệnh cả triệu người đó sao? Chẳng lẽ thời bác nắm vận mệnh người thì thời người sáng đẹp và thời bác vườn thời người mới đen thui ? Bác rũ sạch mình nhanh quá..và thật đáng buồn, khi bác tung dấu hỏi / Bây giờ lá cờ trên Cột cờ Đại Nội / Có còn bay trong đêm/ Sớm mai còn giữ được màu đỏ?. Thật bất hạnh cho đức tin của bác khi sụp đổ. Nói thật nhé, Câu thán nào của bác cũng tàng ẩn nỗi tiếc nuối cái thời vua quan bác thụ, nay hết thời, vội chi tung tóe cung bực bổng trầm bất mãn. Trời cho người có mắt, thưa bác.
Cùng bác Phương, em gọi bài thơ " Điềm Ơi!" của bác là bài Thư Thơ. Thư thật lòng, mộc mạc, cụ thể, ấm tình hơn thơ, vì thơ dù muốn hay không vẫn phải nghệ, vẫn phải bồng bềnh hư thực, vẫn phải véo von. Bài " Điềm ơi" là một Thư Thơ xuất sắc. Đột ngột vợ bào: Mình dừng viết lại, em muốn ngâm trọn bài thơ anh Phương trước khi..(cười lệnh).

Khi Điềm còn ở trên cao
Cái buồn thế sự đã vào chúng tôi
Bây giờ trời đã chiều rồi
Ngẫm ra thì muộn khóc cười mà chi
Phố phường vẫn lắm người đi
Hoa vẫn nở chẳng có gì khác đâu
Khác là ở chốn xa sâu
Trẻ em đi học không cầu qua sông
Khác là tận ngoài biển đông
Chủ quyền ta họ nói không lập lờ
Riêng màu đỏ của ngọn cờ
Ở Đại Nội hay biển bờ xa xôi
Vẫn luôn phơi phới đỏ tươi
Nhạt là nhạt ở tình người Điềm ơi

Cùng bác Phương, tài thư thơ của bác còn phải dụng nữa đấy, sau bài thơ của bác Điềm, chả khối các ông quan đương thời hôm nay, về vườn ngày mai lại tung điệu vần sám hối hôm nay. Nếu bác còn có thư thơ dạng này, xin nhớ gọi em đò đưa bác nhé./

NNB