Thơ Nguyễn Anh Tuấn

NGUYỄN ANH TUẤN 

NĂM CON GÁI CHÚNG MÌNH MƯỜI CHÍN TUỔI

“ Khi người ta mười chín tuổi,  người ta là bà hoàng
(A. Tolstoi )

Những năm tháng buồn, anh đi lang thang

Trên những nẻo đường rừng quanh co thăm thẳm

Nương lúa khô khan, cỏ tranh cháy xạm

Gốc ban già cô đơn trong nắng mưa

Những năm ấy anh đã viết cho con gái chúng ta

Năm con mười chín tuổi

Bằng tuổi em khi em đến với anh

Mối tình vụng dại chân thành

Cô học trò phố huyện…

Những năm tháng mai sau khi buồn đau đã thành dĩ vãng

Anh sẽ nói với con những gì từng làm hồn anh nhức bỏng

Những cô bé cậu bé cởi trần da cháy như hun

Lớn lên như rừng hoang, cỏ dại

Chúng đang ngơ ngác nhìn anh

Bên một hủm suối

Còn anh, một người trai Hà Nội

Đứng nhìn chúng hoài, lòng rưng rưng…

Mộng lãng du đưa anh đi qua bao nẻo rừng,

Bao con suối, bao dòng sông, bao khoảng trời xa lạ

Đâu cũng là Đất Nước nghèo trong câu ca và rơm rạ

Lán nứa mái tranh che tạm nỗi cơ hàn

Những mái đình chùa cong trĩu nặng kiếp nhân gian

Những cơn đói của anh nối tiếp những cơn đói của ông cha hàng thế kỷ

Và nỗi buồn vui của anh có muối mặn gừng cay của bao đời thường không đếm xuể 

Có những khi anh ngẩn ngơ trước một điệu dân ca đồng bằng

Giữa trưa nắng chói chang, trên vùng quê mới

Núi lại núi, mây giăng vời vợi

Giờ em ở đâu, sau núi và thời gian ?

Anh đã viết cho con gái chúng ta năm con mười chín tuổi

Bằng tuổi em khi em đến với anh

Mặc dù không biết đến khi nào con mới ra đời

Anh không hình dung nổi ra con

Song những gì anh yêu, anh buồn và mong mỏi

Sẽ in dấu trong tâm hồn con

Năm con mười chín tuổi.

1978

CHÚT NGỘ CHỐN THIỀN LÂM

Cành đại thiếp mơ tầng miếu cổ

Gốc tùng giá lạnh khói mây qua

Trời đất gần nhau chừng một niệm¹

Thực hư đâu đó cõi Chân như ?²

Em nhỏ hái măng chùa Một Mái

Bên thùng nước vối múc tuỳ tâm

Từ đây leo ngược chùa Bảo Sái

Có nghe gió hát đỉnh Phù Vân…

Quỳnh Lâm uốn đao đình rêu phủ

Bảo tháp run run tiếng chuông ngân

Hoa nhãn dâng hương từ khắp nẻo

Rồng chầu đá mốc chợt ngẩng lên

Am trắng bơ phờ tiền giấy đốt

Xá lị ở đâu giữa lân tinh?

Nhang cong không chỉ ra Thiền viện

Lời cầu làm quỷ khốc, thần kinh!

Vàng hương lấm tấm rắc chân cầu

Xuôi ngược dòng xe dẫn về đâu ?

Dặm dài vạn thuở tìm Đại ngã

Lối hẹp chen chúc kẻ đua nhau…

Tôi trở lại xóm làng đang lên phố

Bóng tre gầy xoã tóc nhúng ao nông

Cây bàng ốm cố xoè ra lá tím

Quán lá khẳng khiu thò thẹn giữa bê tông…

Rồi một ngày đi trong thoáng chốc

Trả lại mịt mù núi xa, xanh

Mặt sông còn nghẹn phù sa máu

Con thuyền rạch gió, sóng kêu than

Cô thôn hỡi ! Ta nợ gì ngươi vậy

Bưng mặt khóc chiều sương, cỏ ngậm ngùi

Đôi bướm trắng nhằm hoa bay chấp chới ³

Sao ru hồn mộng mãi, kiếp hoa ơi...

Lần thứ hai về  Yên Tử

____________

1. Một đơn vị thời gian trong đạo Phật ( satna )

2. Tức chân lý vĩnh hằng, bản thể của mọi hiện tượng- theo triết lý Phật giáo.

3. Ý hai câu thơ chữ Hán của Trần Nhân Tông

TIẾNG ĐÀN CỦA MẸ

 Kính tặng mẹ

Cứ mỗi sớm, nắng rọi một góc nhà

tiếng đàn của mẹ lại ngân lên

con ngắt dây điện thoại bàn và tắt máy cầm tay

bất giác thở nhè nhẹ…

Giờ đây, mẹ có quyền mơ mộng bên khúc Réveri¹

sau nhiều năm tháng, người mơ mộng là mẹ phải cố bơi trong dòng lũ đục ngầu

dòng lũ từng bị ô nhiễm bởi lửa đạn khói bom, bởi máu tươi, bởi giọt nước mắt mồ hôi nhọc nhằn tem phiếu

và giờ lại đang bị ô nhiễm bởi đủ thứ quái gở đời thường…

Mặc kệ hết, mẹ thổn thức trong giai điệu của người anh nhạc sĩ quá cố:

“Tình yêu đôi ta lỡ làng…”

để chiêm nghiệm cái “Bẽ bàng”² bằng hạnh phúc đơn sơ, nghèo nàn

đẹp như bức tranh lụa tả người thiếu nữ mơ mộng

của người chồng hoạ sĩ vẽ trong thời thất nghiệp…

Bên cái thực tại hổ lốn, thực tại nhờ nhờ

tiếng đàn của mẹ thanh tao, yếu đuối và tự tin biết chừng nào!

Bản Sérenade của người nhạc sĩ thiên tài cái gì cũng dở dang

tia nắng xẻ đôi,

cơn mưa vội vàng chỉ kịp ướt lòng người

nụ cười chưa kịp trao người yêu dấu

giọt lệ nuốt thầm một nửa

Ai hôm nay không tìm thấy mình trong bản Giao hưởng dang dở ³?

Con thay mặt cuộc đời cảm ơn mẹ.

Cháu gái lên ba ngồi chễm chệ bên bà

mắt nhìn hau háu vào những phím đàn ngọc ngà và đôi bàn tay nhỏ xanh xao như của bà Tiên

miệng trẻ bi bô hát theo: lúc ở nhà mẹ là cô giáo…

Mắt bà vui rầng rậng nước.

Mẹ cuốn con trở về nơi có lũ ống, lũ tràn , lũ quét, lũ muộn

nơi rừng hoang bị đốn, thú hoang trốn chạy

có những em bé ra vào lán cỏ như đàn thú nhỏ

có nắm xôi trong ếp khẩu chấm chéo⁴ ngọt bùi đến độ làm con cay mắt

có bước xoè chuếnh choáng ôm vào lòng tình thương không nghi kỵ

con như nhìn thấy trong lòng bàn tay

những nẻo đường đi của miếng ăn cái mặc, của lời nói bài ca dân dã

chúng thật và xót xa đến nao lòng khiến con không sao giả dối nổi-

cả những khi cần đến lời nói dối…

Những nỗi ngao ngán chợt lặng đi. Nhưng chúng không tắt ngấm

Và con ngơ ngác đi tìm cái mà chúng chuyển hoá thành. Chưa tìm thấy

nhưng con chợt nhận ra:

những dòng người đang nhớn nhác, những toan tính nhỏ mọn, những mời mọc trơ tráo

Chưa tìm thấy

nhưng có một sức mạnh vô hình đưa con trở về những năm tháng nẻo rừng

thời mà cái đói thường ám ảnh con

Nhưng chỉ cần ngả nghiêng bước trên con đường mòn

sững sờ trước vệt ban rừng hoang dại

là con thấy đời con không vô nghĩa

và chỉ còn thấy khổ tâm khi không diễn tả nổi sự ngây ngất của mình

cũng như, lúc này đây con day dứt, hoang mang

bởi không tìm được cách nắm bắt con thú hoang xúc cảm

đang rải nốt mưa nốt nắng, nốt buồn nốt vui

đang hiển hiện ra như cái đích của đời con…  

2007

________

1. Bản nhạc “ Mộng mơ” của nhạc sĩ  Shuman

2. Tên một bài hát của nhạc sĩ Lê Yên

3. Bản giao hưởng của nhạc sĩ  Shubert

4. Làn đựng cơm nếp đan bằng mây, tre của đồng bào Thái- Thức chấm đồ ăn được làm từ nhiều loại gia vị trên rừng

BÀ NỘI ĐÊM GIAO THỪA

Đã bao đêm giao thừa đi lang thang

Giao thừa này cháu đến cùng bà nội

Giữa tiếng pháo rền, mịt mù hương khói

Cháu nghe tiếng bà nguyện thầm cho cháu, cho con

Cả một đời sống thanh bạch, mỏi mòn

Bà giữ trọn cả tình thương nhân hậu

Vui, giận, lo, buồn… cặp mắt già đau đáu

Bao thăng trầm như một bóng mây qua…

Nhìn tấm lưng còng cháu chợt ân hận xót xa

Nếu có phút sống chưa hay, bà ơi đừng giận cháu

Cháu đang cố làm theo điều bà hằng nung nấu

Thoả ước nguyện của bà thuở tóc hãy còn xanh

Giao thừa đêm nay trên mái tóc bạc long lanh

Cháu đếm được từng nỗi thương lo vời vợi

Trên má cháu từng giọt rơi nóng hổi

Trong bóng vườn đêm cháu thầm gọi: Bà ơi

Bốn phía dậy vang, pháo nổ đầy trời

Bà vẫn đứng trầm ngâm bên hương án

Cây cối bà chăm cũng dường cảm động

Trước những lời khấn thầm dành cho cháu, cho con

Có những phút giây nhìn tận đáy tâm hồn

Cháu thấm thía quý thương mỗi ngày bà đang sống

Cháu thấy ngợp trước lòng bà lồng lộng

Thêm một vì sao đã tắt giữa trời khuya

Giao thừa đêm nay cháu tới bên bà

Ai biết được cháu sẽ có bao lần như thế nữa

Bà ơi bà, có gì thiêng liêng thế

Trong những lời thầm thì rung động cả khu vườn…

ÁC MỘNG

Quỷ Mê-đuy-za ngóc những đầu rắn thở phì phì

Tôi choàng tỉnh giấc

Nửa đêm

Sương ngập rừng Tam Đảo

Nách áo đọng khô máu

Con vắt rừng chui vào người tự lúc nào!

Thao thức giữa rừng hoang lạnh

Rồi chập chờn nhớ lại những giấc mơ

Chồng giấc mơ

Những dòng lũ bùn, lũ rác đè ập xuống

Làm đứt phựt

Tiếng hát ngây ngô của con gái tôi

Cọ xoè ô che nắng

Thơm mát đường…

Lũ rác lũ bùn

Làm xám xịt màu mây trắng Tây Thiên

Tượng Phật, tượng La Hán chảy máu mắt

Nhìn núi thiêng nham nhở, trọc lốc.

Thú lớn thú nhỏ chạy tan tác

Những vòng quay sòng bạc xoay tít

Toé máu ra bốn phương.

Những vó ngựa đua dẫm nát cánh bướm rừng

Những sân golf mười tám lỗ, ba sáu lỗ

Há toác miệng nuốt chửng mọi thứ

Như những lỗ đen trên thiên hà.

Khách sạn, nhà hàng chăng đầy da thú hiếm

Như triển lãm

Những khuôn mặt tự mãn no nê đỏ phừng phừng

Mở miệng lè rắn rết

Ném ra ngoài thành những con khủng long tiền sử đột biến gien

Đớp, ngoạm tất cả !

Vị tiên ông khoác hoàng bào thét vào mặt tôi:

Đây là nơi muôn đời đế vương xưa tựa vào

Và đang là chỗ dựa cho muôn đời con cháu¹ !

Nhà khoa học nước ngoài thẫn thờ ôm mặt khóc

Mọc đôi cánh thiên thần rồi lặng lẽ bay đi…

Dốc Rùng Rình² chợt chao đảo

Suối Bòn Bọt³ bỗng thở dài

Não nuột hơn cả tiếng khóc đại tang…

Sương nặng hạt rơi

Trên nóc lán bạt

Tôi nhìn sang mấy anh lính trẻ

Đang ngủ vùi mê mệt

Sau những chặng dốc cao, vực thẳm cheo leo

Lối mòn chênh vênh, trơn tuột

Trong gió lạnh, mưa phùn…

Có thể, các anh cũng đang trải qua những giấc mơ hãi hùng

Như tôi

Và chúng sẽ không còn là giấc mơ nữa

Khi dự án “ nối mặt đất với thiên đường”⁴ thành hiện thực

Mở lối dẫn vào

Chín vòng Luyện ngục⁵ !

Tôi chưa kịp tìm thấy Rừng Lùn

Cùng những con thú được ghi trong sách Đỏ

Mới chỉ thấy những con vắt đói ngạo mạn đang ngóc cổ

Những bụi dứa ma xơ xác

Những thân cổ thụ bị chặt đổ ngổn ngang

Bên những lán lâm tặc

Trên những lối mòn của tuần rừng xưa kiểm lâm nay

Và những ác mộng trong đêm không sao thu hình được rõ nét

Cứ chồng chất lên nhau

Cho tới sáng.

Nơi vắt cắn

Máu lại rỉ không ngừng

Điều dễ chịu nhất trong những cơn ác mộng !

______________________

1. Chiếu dời Đô của vua Lý Công Uẩn có câu: Tiện hình thế nhìn sông tựa núi ( sơn xuyên hướng bội chi nghi…) Thăng Long- Hà Nội nhìn ra sông Cái ( Nhị Hà ) và tựa vào hai dãy núi linh thiêng của người Việt cổ là Ba Vì - Tam Đảo.

2,3. Các địa danh ở Tam Đảo II.

4. Dự  án biến 300 ha vùng lõi VQG Tam Đảo thành khu Du lịch sinh thái của UBND tỉnh Vĩnh Phúc

5. Tức Địa ngục trong Thần khúc của thi hào Ý Dante Alighieri thế kỷ XIII  

  

Thơ Nguyễn Anh Tuấn/ Tác giả tự chọn 
 nnb vi tính giới thiệu