Thơ
NGUIYỄN MINH KHIÊM
Chúng tôi lại ra đi
Qua những cơn gió thổi từ nghìn năm trong cổ tích
Qua những cánh rừng bao nhiêu truyền thuyết
Con suối con khe mang thác lũ tiềm tàng
Chiến dịch bắt đầu từ miền đất dân gian
Nơi bày vượn nhảy xuống từ cành cây đi bằng hai chân bước
vào trang sử
Nơi huyền thoại con người sinh ra từ thạch nhũ
Những mái nhà còn vết tích của vòm hang
Nhật ký chúng tôi trùng điệp những cánh rừng
Triệu năm tuổi chưa có tên để gọi
Triệu năm tuổi vẫn nằm thiêm thiếp ngủ
Bị thôi miên giữa lớp lớp mây mù
Bị thôi miên bởi thác ngàn vọng dội
Nhật ký chúng tôi toàn ước điều vơ vẩn
Ước không phải cười trong chiếc khăn bịt mặt
Ước được ngồi trong nồi nước cỏ nghễ để mà ngâm
Ước trên gác bếp có thật nhiều bồ kết
Ước được ăn rau má rau lang không ai gạt đũa bảo dừng
Ước được lăn ra ngủ mà không ai đánh thức
Không ai thấy chúng tôi ngoài mịt mù đất bụi
Cứ như chúng tôi đùn bụi để mà đi
Cứ như không có bụi là chúng tôi không có thực
Bụi là nơi chúng tôi được sống hết mình
Bụi là nơi chúng tôi mở bao nhiêu lễ hội
Bụi là nơi chúng tôi từ đó nảy mầm
Những chiếc mầm hình gai găng, bồ kết
Những chiếc mầm cây hóp cây lau
Chẳng ai vót cứ tự mình nhọn hoắt
Giữa ngày xuân mặc áo mới cũng già
Chưa thành thân đã có bao nhiêu đốt
Thịt da chỗ nào cũng khô cong dày cộp
Ngỡ chạm vào đâu lửa cũng bùng lên
Chạm vào đâu thịt da cũng gãy!
Chúng tôi như than không nguội bao giờ
Đến tiếng hát giao duyên cũng hầm hập lửa!
Tuổi trẻ như được làm bằng lửa
Rang hết ngày nọ ngày kia mà chẳng thành tro
Chiến dịch chưa xong lại nối vào chiến dịch!
Giọt nước thì thèm mà người như luộc
Cảm ơn mồ hôi đã giữ được chúng tôi
Mồ hôi nhiều đến mức nào mà chúng tôi không bốc cháy
Cứ đầm đìa hết giờ nọ giờ kia!
Lúc nào cũng căng như một dây đàn
Không phải đồng hồ mà lúc nào chúng tôi cũng được lên giây cót
Lúc nào cũng được chằng buộc lại như cạp thúng cạp nia
Cứ như không chằng buộc là thế nào chúng tôi cũng méo!
Chúng tôi tự biến nhau thành dây thành lạt
Tự chẻ mình ra rồi thắt buộc lấy mình
Tròn đến đâu cũng vài ba lần được đem ra nức gõ
Như thế mới yên khi ngày lở mãi vào đêm
Như thế mới yên khi gờ gật chênh vênh bên bờ vực thẳm
Như thế mới yên khi cổ họng muốn cháy lên cồn cào giọt nước
Như thế mới yên khi trọc đầu tóc rụng!
Gió buộc gió mà chúng tôi đứng vững
Mà chúng tôi như sóng vỗ vào nhau
Lúc nào cũng sôi lên sùng sục
Cứ huầy dô khi hổ rượt gấu vồ
Cứ huầy dô khi ong lỗ đốt
Cứ huầy dô khi lợn rừng nhay
Cứ huầy dô khi cây đè nứa xọc
Cứ huầy dô khi lũ cuốn đất vùi
Giờ ngẫm lại thấy mình tròn trịa quá
Lăn như bi không lục cục lào cào
Êm đến mức mấy nghìn khuôn mặt
Xếp chỗ nào cũng như đặt vào khuôn
Xếp chỗ nào cũng giơ tay ắc nách
Êm đến mức cả tháng trời kiều mạch
Cả tháng trời chỉ sắn gạc nai
Không một tiếng thở dài kêu đói
Sợ kêu đói là không xứng đáng Đoàn viên thanh niên thời đại
Sợ kêu đói là xấu hổ không xứng đáng là cánh tay của Đảng
Sợ kêu đói là thiếu ý chí tiến công
Sợ kêu đói là nặng chủ nghĩa cá nhân chỉ đòi hưởng thụ!
Êm đến mức chuyển tuyến chuyển vùng
Nam Động, Lốc Toong hay Pá Hộc, Cổng Trời
Sẵn sàng băng rừng vượt núi ra đi
Có khi chỉ một giò phong lan, một chiếc ba lô lộn
Không cân nhắc thiệt hơn tính toán điều gì
Không đề xuất riêng tư nguyện vọng
Đề xuất riêng tư sợ mang tiếng đớn hèn
Đề xuất riêng tư sợ mang tiếng là mình chống lệnh
Đề xuất riêng tư sợ thiếu tính tiền phong
Viên bi nào cũng lăn tròn như thế.
Chúng tôi đi không kịp đặt tên rừng
Rừng đẹp quá mà không kịp ngắm
Bụi mù mịt cuốn nhòa cánh bướm
Chỉ kịp nhìn bướm bạt ngàn bay
Đôi khi ngồi nghịch ném sỏi xuống thung
Sỏi như sức tuổi hai mươi từ đáy thung vọng dội
Âm thanh ấy chúng tôi ngân lên thành tiếng hát
Nốt nhạc đầu tiên chúng tôi viết vào đời
Lại vọng dội từ khe từ suối
Nốt nhạc xanh giữa bạt ngàn lá rụng
Khuất chìm trong màu cỏ màu rêu
Mơ hồ thế mà say như rượu
Bao nhiêu mồ hôi tụ về du dương trên đầu lưỡi
Thơm nức hương hoa không nghĩ thịt da mình!
Chỉ là tiếng hòn sỏi ném chơi được lòng thung dội lại mà chúng
tôi ngây ngất
Bụng rỗng không vẫn vượt được đèo
Vẫn véo von chót vót dốc Năm Ông vẫn tận cùng Pha Đén
Mặc rừng Lào hắt lửa rộp phồng môi.
Mìn nổ rung theo những cọc tiêu
Con đường lớn dần trong ngoằn ngoèo khói bụi.
Câu thơ mang thai con đường căng lên từng chữ
Chiến dịch là thứ chúng tôi ăn dở không biết bõ cơn thèm
Hái mãi sự trong sáng vô tư đem về bồi bổ
Cô đặc chỗ bơ phờ thành mực
Đúc thành chìa khóa ngày mai.
Cứ mỗi ngày một mét xa thành phố
Một mét gần hơn đến mơ ước của bản làng.
Không phải con đường bắt đầu từ cột mốc số không
Con đường bắt đầu từ phía sau hạt muối
Con đường bắt đầu từ phía sau cái chày cái cối
Sau tiếng hú cúng ma rợn cả lá cành
Bàn chân bấm nát thác ghềnh
Địu gùi địu dón chai sành da lưng
Trán em hằn nếp dây rừng
Chày đâm nát cối lo từng bữa ăn
Tiếng chày giã nát thời gian
Nỗi lòng tan, chẳng tan u sầu
Tiếng chày nghẹn chát củ nâu
Kềnh côông thành tiếng nhạc đau truyền đời!
Bắt đầu sau dáng em ngồi
Buồn như hòn đá mồ côi của Mường
Từ sau câu khắp, câu xường
Âm u như khói như sương rừng già
Từ sau chín bậc xuống nhà
Nghìn năm tiếng hú nhận ra phận người
Không phải chúng tôi thông xe đến Hang Ma, Hiền Kiệt, Trung
Lý, Pù Nhi, Pù Ngùa, Pù Nguộc
Không phải thông xe đến Cổng Trời, Mường Lát, Tam Chung
Chúng tôi thông xe đến chỗ những cái nhìn ngu ngơ đói chữ
Đến chỗ ngày nắng như mưa váy vắt thâm liếp nứa
Đến chỗ người Mọi, người Thái, người Dao, người Mẹo quằn
quại những cơn đau
Buồn như lốc xoáy sâu trên vầng trán
Chỗ chúng tôi cắt băng khánh thành là tiếng trống trường cất lên
trong bản
Người mẹ dắt con nhẩm đọc I tờ
Lần đầu nghe tiếng Kinh cười như trăng sáng
Ảnh Bác giơ cao thay ngọn lửa đêm xòe.
Giọt mồ hôi chúng tôi đã về tới đích
Không biết bằng cách nào đi hết những mùa khô.
Thơ Nguyễn Minh Khiêm/ Tác giả gửi bài
Qua những cơn gió thổi từ nghìn năm trong cổ tích
Qua những cánh rừng bao nhiêu truyền thuyết
Con suối con khe mang thác lũ tiềm tàng
Chiến dịch bắt đầu từ miền đất dân gian
Nơi bày vượn nhảy xuống từ cành cây đi bằng hai chân bước
vào trang sử
Nơi huyền thoại con người sinh ra từ thạch nhũ
Những mái nhà còn vết tích của vòm hang
Nhật ký chúng tôi trùng điệp những cánh rừng
Triệu năm tuổi chưa có tên để gọi
Triệu năm tuổi vẫn nằm thiêm thiếp ngủ
Bị thôi miên giữa lớp lớp mây mù
Bị thôi miên bởi thác ngàn vọng dội
Nhật ký chúng tôi toàn ước điều vơ vẩn
Ước không phải cười trong chiếc khăn bịt mặt
Ước được ngồi trong nồi nước cỏ nghễ để mà ngâm
Ước trên gác bếp có thật nhiều bồ kết
Ước được ăn rau má rau lang không ai gạt đũa bảo dừng
Ước được lăn ra ngủ mà không ai đánh thức
Không ai thấy chúng tôi ngoài mịt mù đất bụi
Cứ như chúng tôi đùn bụi để mà đi
Cứ như không có bụi là chúng tôi không có thực
Bụi là nơi chúng tôi được sống hết mình
Bụi là nơi chúng tôi mở bao nhiêu lễ hội
Bụi là nơi chúng tôi từ đó nảy mầm
Những chiếc mầm hình gai găng, bồ kết
Những chiếc mầm cây hóp cây lau
Chẳng ai vót cứ tự mình nhọn hoắt
Giữa ngày xuân mặc áo mới cũng già
Chưa thành thân đã có bao nhiêu đốt
Thịt da chỗ nào cũng khô cong dày cộp
Ngỡ chạm vào đâu lửa cũng bùng lên
Chạm vào đâu thịt da cũng gãy!
Chúng tôi như than không nguội bao giờ
Đến tiếng hát giao duyên cũng hầm hập lửa!
Tuổi trẻ như được làm bằng lửa
Rang hết ngày nọ ngày kia mà chẳng thành tro
Chiến dịch chưa xong lại nối vào chiến dịch!
Giọt nước thì thèm mà người như luộc
Cảm ơn mồ hôi đã giữ được chúng tôi
Mồ hôi nhiều đến mức nào mà chúng tôi không bốc cháy
Cứ đầm đìa hết giờ nọ giờ kia!
Lúc nào cũng căng như một dây đàn
Không phải đồng hồ mà lúc nào chúng tôi cũng được lên giây cót
Lúc nào cũng được chằng buộc lại như cạp thúng cạp nia
Cứ như không chằng buộc là thế nào chúng tôi cũng méo!
Chúng tôi tự biến nhau thành dây thành lạt
Tự chẻ mình ra rồi thắt buộc lấy mình
Tròn đến đâu cũng vài ba lần được đem ra nức gõ
Như thế mới yên khi ngày lở mãi vào đêm
Như thế mới yên khi gờ gật chênh vênh bên bờ vực thẳm
Như thế mới yên khi cổ họng muốn cháy lên cồn cào giọt nước
Như thế mới yên khi trọc đầu tóc rụng!
Gió buộc gió mà chúng tôi đứng vững
Mà chúng tôi như sóng vỗ vào nhau
Lúc nào cũng sôi lên sùng sục
Cứ huầy dô khi hổ rượt gấu vồ
Cứ huầy dô khi ong lỗ đốt
Cứ huầy dô khi lợn rừng nhay
Cứ huầy dô khi cây đè nứa xọc
Cứ huầy dô khi lũ cuốn đất vùi
Giờ ngẫm lại thấy mình tròn trịa quá
Lăn như bi không lục cục lào cào
Êm đến mức mấy nghìn khuôn mặt
Xếp chỗ nào cũng như đặt vào khuôn
Xếp chỗ nào cũng giơ tay ắc nách
Êm đến mức cả tháng trời kiều mạch
Cả tháng trời chỉ sắn gạc nai
Không một tiếng thở dài kêu đói
Sợ kêu đói là không xứng đáng Đoàn viên thanh niên thời đại
Sợ kêu đói là xấu hổ không xứng đáng là cánh tay của Đảng
Sợ kêu đói là thiếu ý chí tiến công
Sợ kêu đói là nặng chủ nghĩa cá nhân chỉ đòi hưởng thụ!
Êm đến mức chuyển tuyến chuyển vùng
Nam Động, Lốc Toong hay Pá Hộc, Cổng Trời
Sẵn sàng băng rừng vượt núi ra đi
Có khi chỉ một giò phong lan, một chiếc ba lô lộn
Không cân nhắc thiệt hơn tính toán điều gì
Không đề xuất riêng tư nguyện vọng
Đề xuất riêng tư sợ mang tiếng đớn hèn
Đề xuất riêng tư sợ mang tiếng là mình chống lệnh
Đề xuất riêng tư sợ thiếu tính tiền phong
Viên bi nào cũng lăn tròn như thế.
Chúng tôi đi không kịp đặt tên rừng
Rừng đẹp quá mà không kịp ngắm
Bụi mù mịt cuốn nhòa cánh bướm
Chỉ kịp nhìn bướm bạt ngàn bay
Đôi khi ngồi nghịch ném sỏi xuống thung
Sỏi như sức tuổi hai mươi từ đáy thung vọng dội
Âm thanh ấy chúng tôi ngân lên thành tiếng hát
Nốt nhạc đầu tiên chúng tôi viết vào đời
Lại vọng dội từ khe từ suối
Nốt nhạc xanh giữa bạt ngàn lá rụng
Khuất chìm trong màu cỏ màu rêu
Mơ hồ thế mà say như rượu
Bao nhiêu mồ hôi tụ về du dương trên đầu lưỡi
Thơm nức hương hoa không nghĩ thịt da mình!
Chỉ là tiếng hòn sỏi ném chơi được lòng thung dội lại mà chúng
tôi ngây ngất
Bụng rỗng không vẫn vượt được đèo
Vẫn véo von chót vót dốc Năm Ông vẫn tận cùng Pha Đén
Mặc rừng Lào hắt lửa rộp phồng môi.
Mìn nổ rung theo những cọc tiêu
Con đường lớn dần trong ngoằn ngoèo khói bụi.
Câu thơ mang thai con đường căng lên từng chữ
Chiến dịch là thứ chúng tôi ăn dở không biết bõ cơn thèm
Hái mãi sự trong sáng vô tư đem về bồi bổ
Cô đặc chỗ bơ phờ thành mực
Đúc thành chìa khóa ngày mai.
Cứ mỗi ngày một mét xa thành phố
Một mét gần hơn đến mơ ước của bản làng.
Không phải con đường bắt đầu từ cột mốc số không
Con đường bắt đầu từ phía sau hạt muối
Con đường bắt đầu từ phía sau cái chày cái cối
Sau tiếng hú cúng ma rợn cả lá cành
Bàn chân bấm nát thác ghềnh
Địu gùi địu dón chai sành da lưng
Trán em hằn nếp dây rừng
Chày đâm nát cối lo từng bữa ăn
Tiếng chày giã nát thời gian
Nỗi lòng tan, chẳng tan u sầu
Tiếng chày nghẹn chát củ nâu
Kềnh côông thành tiếng nhạc đau truyền đời!
Bắt đầu sau dáng em ngồi
Buồn như hòn đá mồ côi của Mường
Từ sau câu khắp, câu xường
Âm u như khói như sương rừng già
Từ sau chín bậc xuống nhà
Nghìn năm tiếng hú nhận ra phận người
Không phải chúng tôi thông xe đến Hang Ma, Hiền Kiệt, Trung
Lý, Pù Nhi, Pù Ngùa, Pù Nguộc
Không phải thông xe đến Cổng Trời, Mường Lát, Tam Chung
Chúng tôi thông xe đến chỗ những cái nhìn ngu ngơ đói chữ
Đến chỗ ngày nắng như mưa váy vắt thâm liếp nứa
Đến chỗ người Mọi, người Thái, người Dao, người Mẹo quằn
quại những cơn đau
Buồn như lốc xoáy sâu trên vầng trán
Chỗ chúng tôi cắt băng khánh thành là tiếng trống trường cất lên
trong bản
Người mẹ dắt con nhẩm đọc I tờ
Lần đầu nghe tiếng Kinh cười như trăng sáng
Ảnh Bác giơ cao thay ngọn lửa đêm xòe.
Giọt mồ hôi chúng tôi đã về tới đích
Không biết bằng cách nào đi hết những mùa khô.
Thơ Nguyễn Minh Khiêm/ Tác giả gửi bài
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét